TitleThe bataile of Jerusalem. So MS, A. O: The vengeance of god taken upon the Jewys for Chrystus deathe. Cov: Here biginnith the sege of Jerusalem bi Vaspasian.↩back to note source1Listneth. So MS. Addit: Herkneth.↩back to note sourcealyve. So MS, O, C, D, Addit. A, Herbert: in live.↩back to note source2men. So MS, C. O, A, Herbert, D, Addit: man.↩back to note source3wil. So MS, A. O: wul. Addit: wolle. C: shal. Cov: shalle.↩back to note source4Hou. So MS. O, A, C, Addit, Cov: how. D: howe.↩back to note sourcebihated. So MS. O, D: byhated. A: byhatede. Addit: Hatyd. C: yhated.↩back to note source5felle. So MS. Addit: fell. C, D: fel.↩back to note source7Gospelles I drawe to witnesse. So MS. C: þe holy gospel y tak to wytnesse.↩back to note source8more and lesse. So MS, A, C, D, O. Addit: more ne lasse.↩back to note source9Passioun and Nichodeme. So MS, C, Addit. A: passioun of nichodeme. O: passion of nycodeme. D: passioun of nicodeme. Cov: passioun of Nichodeme also.↩back to note source10taketh. So MS, A. D, Cov: takith. O: nymeþ. Addit: nume.↩back to note sourcegood yeme. So MS. Cov: goode heede Þereto.↩back to note source12Of thise wonder aventours. So MS, C, O. D: that tellen of these aventour. A: That tellen of þese aventures. Addit: Of þese wondyr anen to crie.↩back to note source15gret despyt. So MS, C, O. A: grete. D: greet. Addit: mikyll.↩back to note source18thai dere it boght. So MS. Addit: þay hyt dere aboȝt. O: þey hit dere abouȝte. A: they hit dere aboght. D: that thei it dere abouȝt. C: sithen þei have yt ful dere abought.↩back to note source22–26That many on . . . her schame, iwis. So MS. Cov includes additional lines: For our trespas it was and nat for his / Suffrid he here shame I wys / As many oone gilteles yhongid ys / And so bifelle of Ihesu Crist / As us sheweth the evaungelist.↩back to note source33Paraph mark in left margin.↩back to note sourcehem in. So O, A, C, D. Addit: ham. MS: telde in his.↩back to note source35that in fele manere. So MS. A: þei deden in fele manere. D: that thei diden in fele manere. C: þat right in fel manere.↩back to note source36rought never. So MS. A: chargeth noght. C: þei shulden yt weel.↩back to note source39telde hem everywhore. So MS. O, D: tolde hem everywhere. A: tolde everywhere. Addit: told hym far and nere. C: tolde among hem þere.↩back to note source41maden. So MS. C: shewed. O: line absent.↩back to note source42As thai liveden. So MS. O: as ȝyf þey lyfed. A: as þei lyveden. Addit: þat þey levyd. C: as þough þei lyvede. D: as they leveden. Cov: And yif thei lived.↩back to note source46Her wrong with hem noght ne slepeth. So MS. C: þerfore þe veniaunce þerof not longe slept.↩back to note source53–54Altheigh thai hym in manhode sowe / His godhede might thai noght knowe. So MS. Addit: All þow he hym saw in his manhed / þey myȝt not know his god hed.↩back to note source55schewed after. So MS. C: used forþer here. O: sued after. Cov: sewed after.↩back to note source57wonders. So MS. O, C, D: wondres. Addit: wondyrs. A: wordes.↩back to note source58thai. MS: i inserted above line.↩back to note source59For no man migth swich maistré kithe. So MS. Addit: for nevir soche maystrie be þe. D: for no man ne myȝte suche maistries kiþe.↩back to note source61Paraph mark in left margin.↩back to note source64That thu art maister. So MS, O, D. Addit: þew art þe most maystyr. A: Thou art moost mayster. C: þu art most mayster.↩back to note source66merveiles. So MS. Addit: merakyllis.↩back to note source67coude. So O, D. MS: muþe. A: couthe. Addit: chowde. C: can.↩back to note source70in his werk. So MS, A, Cov. Addit: and his werke. C: and hys werk. O, D: in his werke.↩back to note source71Therfore, we wolde. So MS. O: forþy we wolden. D: forthy we wolde. A: forthy wolde. Addit: for why we wolde. C: Wherfore we wolden.↩back to note source72God almightty. So MS. A: Goddes sone. Cov: allemyghti God.↩back to note source77gon. So MS. O: gode.↩back to note source79Forthi of Heven. MS: Forthi of of heven. O: forthy of heven. D: forthy of hevene. A: for thogh I of heven. Addit: forwhy of hevyn. C: and þerfore yf y of hevene. Cov: For thouȝ of heven.↩back to note source82Whan ye trowen me therof nought. So MS. A: Whan ȝe þat other troweth nouȝt. Addit: Wan þou trowist þat oþer noȝt.↩back to note source88The Jewes hym tempted oft. So MS, Cov. A: The jewes curst Crist temptede oft. Addit: þe iewis hym temptis oft. C: þe jewys tempted ihu ful often. D: the jewes crist tempted eft.↩back to note source89wonder. So MS, O, A, D. Addit: wondyr. C: wondre.↩back to note source90For to ateint. So MS. O: for to ateynt. A: And ofte opposede. Addit: For to temptyn. C: For to have atteynte. D: For to ateinten.↩back to note source92In sum manere. So MS. C: Yn ony wyse.↩back to note source94That al unbynt. So D, MS. O: þat al onbynt. A: þat al unbyndeth. Addit: þat alle unbynt.↩back to note source96gret. So MS. O, A, Addit, D: grete. C: owene.↩back to note source101youre. So MS, O, A, Addit, C. D: oure.↩back to note source102name. So MS, O, A, C, D. Addit: man.↩back to note source103asked. MS: ked inserted above line.↩back to note source105was a Jewes kyng. So MS. O: was god and jewes kynge. A, D: was god and Jewes kyng. C: was god a and jewes kynge. C: was god and jewys kyng. Cov: was god and jewes kinge.↩back to note source106Tho ansuered thai to this thing. So MS. A: in hym þei had noo trewe levyng.↩back to note source107Oure moné, we maken the war. So MS. O: Oure money sire we maken þe war. A: Oure money sire we make þe war. Addit: Oure mone sire we makyþ þe ware. C: Oure money þei seyde we maketh yare. D: oure moneye sir we make the war.↩back to note source110that is Goddes. So MS. Addit: And þat is to god ys to god all myȝt.↩back to note source111confounded. So MS, O. A: confoundet. Addit, Cov: confoundid. C: confunded. D: answered.↩back to note source116tolde hym. So MS, C. O, D: tolden hym. Addit: told hym. A: accusede hir to hym.↩back to note source117onon. So MS, D. O: ryȝt onon. A: right anoon. Addit: riȝt anone. C: and þat right anon.↩back to note source118the erth. So O, Addit. MS: there. A, C: þe erthe. D: þe erþe.↩back to note source121writen. So MS. A: unswared.↩back to note source122Hy gon the hens to biholde. So MS. Cov: Gothe the lettris he saide and beholde.↩back to note source124Sore thai weren all adrad. So MS. O: I plyȝt ȝou þei were adradde. A: I seye to ȝou þei were adradde. C: As y yow telle þei were adrad. D: I bihote ȝow þei were alle adrad.↩back to note source129the. MS: the the.↩back to note source130he. So MS. O, A, Addit, C, D: Jesus.↩back to note source133not sikerli. So MS. O: not never sikerly. A: not noght sikerly. Addit: notȝ never sikirly. C: not sykerly. D: not nevere sekerly. Cov: wote never sikirly.↩back to note source135forth. So MS. O, Addit, C, D: dame. A: þou dame.↩back to note source137thus on. So O, A, C, D. MS: þer ȝ. Addit: on.↩back to note source141Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source144to bryng hym doun. So O. MS: illegible here. Addit: bryng hym adoun. C: to bryngen hym adoun.↩back to note source147Sith. So MS. O, A, Addit: sire. D: sir. C: also.↩back to note source149Messias took. So MS. O, C, Addit: messias toke. D: messias goodliche took. A: messias godelich toke.↩back to note source150by. So MS, O, Addit. A, D: in. C: yn.↩back to note source153brake hit nought. MS: brake noughth. O: braken hit nouȝth. A: breke it noght. Addit: brekyþ hit noȝt. C: breke yt nought. D: breken it nouȝt. Cov: breke it nought.↩back to note source162glad. So MS. O: jolyf. A: joiefull. Addit: yoyfuul. C: joyeful. D: joieful. Cov: ioiefulle.↩back to note source166knewe. So MS. O: seyȝen. A: segh. Addit: seyn. C: seyen. D: syȝe.↩back to note sourcewist what I wasse. So A, Cov. MS: illegible here. O: west what I wasse. Addit: wyst what y was. C: wyste what y wasse. D: wist what i was.↩back to note source167lynde. So C, D, O, A. MS: illegible here.↩back to note source168Paraph mark in left margin.↩back to note sourcemankynde. So MS, O, Addit, C. A, D: mannes kynde.↩back to note source170fyfty wynter olde. So O, A, C. MS: xl wynter elde. Addit: fifte ȝere olde. D: fifty wynter oolde.↩back to note source171nast. So MS. O, A, D: hast.↩back to note source172in no wise ben. So A, C. MS illegible here. O: in none wyse been. Addit: yn none wise bene. C: nought yn no wyse ben.↩back to note source173but. So O, A, C, D. Addit: bot. MS: for.↩back to note source174seyen hem than. So O. C: seyen hem. A: seen hem. Addit: sey ham. D: han seen hem þan. MS: seie ham.↩back to note source183prophetes. So MS. C: profettes. O, A, Addit, D: prophecies.↩back to note source184other ben. So O. MS: oither hem. A: or shull. Addit: oþer be. C: or ben. D: or shal.↩back to note source187areisen agein. So MS. O: areys hit uppe. A: reisen hit up. Addit: rere hyn up. C: arered yt up. D: reisen it up.↩back to note source197six and fourty. So Addit. MS: vi and xl. A, C: sex and fourty. D: sixti and fourty. O: syxsty and forty. Cov: sixtie and fourtie.↩back to note source199Right. So MS, Addit, C, D. O: ryȝth.↩back to note sourcemen. So O, A, Addit, D. C: me. MS: he.↩back to note source201he. So MS. O, Addit, D: Jesus. A: Jhesus. C has extra lines here: þei wolde not leven on hym be no wey / But evere dured forth yn here false lay.↩back to note source203loked. So MS. Addit: lokid. O, A: ordeyned. D, Cov: ordeined. C: holpen hym.↩back to note source205bileve. So MS. C: vylene.↩back to note source207such. So O. D, A, C: suche. Addit: swich. MS: suich.↩back to note source213Fendes. So MS. O, A, D: worldes. Addit: worldys. Cov: Worldis. C: suche. C has extra lines here: þerfore þei nolde hym a lyve y here / And yut worldes werks wrought he none.↩back to note source215areden. So MS. O, C: asked. A, D: askede. Addit: axid.↩back to note source216as God and man. So O, A, C, D. MS: als a good man. Addit: as god and god and man.↩back to note source217any. So MS. O, C: non. A, D: noon. Addit: none.↩back to note source218youre beest. So A. MS: youre o beest. O: ȝoure best. Addit: youre beste. C: þe best hys beste. D: oone of ȝoure bestis.↩back to note source219in1. So O, A, D. Addit, C: yn. MS: and.↩back to note source226wolden. So MS. O: wold. A, Addit: wolde. C: shulde. D: myȝte.↩back to note source234wel. So MS. O, A, C, D: ful.↩back to note source237But. So O, A, C, D. MS: Ac. Addit: Bot.↩back to note source241That thei despyt. So A, C. O: þat þey despyt. Addit: þat þay despite. D: that dispit. MS: For thai no spyt.↩back to note source246sende. MS: inserted above line.↩back to note source251had. So MS, A, Addit, D. O: ne hadden. C: hadde.↩back to note source254michel. So MS. C: ful grete.↩back to note source262Bothe in toun and in strete. So MS. O, Cov: where he walked in toune or strete. C: where he walked yn toun oþer strete. A, D: where he walkede in toun or strete. Addit: whare so þay walkyd toun of strete.↩back to note source264be. So MS. A, D: goon.↩back to note source267thousand. So O, C, D. MS: man. A: thousandes. Addit: þusoond.↩back to note source270faren. So MS. A: pynede.↩back to note source278What manere men. So A, D, Cov. MS: Whan men. O: what maner men. Addit: what maner hy. C: what manere of men. ↩back to note source282any other had. So MS. O: eny oþer so had. A: any oþur nacioun. D: ony othir nacioun.↩back to note source285He. So O, A, C, D. MS: þe. Addit: ȝet.↩back to note source288in eny envye brenne. So O. MS: in envie ne brenne. A: in any envye ben. Addit: yn eny brenne. C: yn envye bren. D: in any envie ben.↩back to note source294hymself. So O, C. MS: hym. A: hymselfe. Addit: hamself. D: hymsilfe.↩back to note source296vileynous. So MS. A: grevose and grete.↩back to note source302–03There thai wore gadered . . . / . . . thai spaken his ded. So MS. Lines absent in O, Cov.↩back to note source307leten. So O, A, Addit, C, D. MS: lete.↩back to note source309Romeins and other schull comen us on. Line absent from C.↩back to note source310fordon. So MS, O, Addit, C. A: fordoon. D: fodoon.↩back to note source320withoute skill. So MS. O: with skylle. A: by her skyll. Addit: wiþ will. C: ful stylle. D: by here wille.↩back to note source322quyt. So O, A, Addit. MS: crist. C: quyte. D: quite.↩back to note source325hym. So MS. O, A: hymself. Addit: hem. D: hymsilfe.↩back to note source326a man. So O, A, Addit, C, D. MS: no man.↩back to note source327thai. So MS. C: þay. O, A: her boyes. C: here here boyes. D: here boyes.↩back to note source336lither. So MS. A: evell.↩back to note source338felony. So MS. O, C, D: felonye. A: vileny.↩back to note source340That is Jesus on oure tunge leide. So MS. C: þat ihu on hem þe wronge wolde ley.↩back to note source342also. MS: al inserted above line.↩back to note source348Thei. So A, C. MS, O: that. Addit: þay. D: they.↩back to note source351Caiphas. MS: decorated initial capital.↩back to note source352we. So MS. O, A, Addit, D: men. C: me. Cov: ye.↩back to note source354ne were. So O, A, Addit, D. C: were. MS: nere.↩back to note source356the. So O, A, Addit, C, D. MS: tho.↩back to note source363blynde. So A, C. MS: holden. O: heled. D: blinde. Addit: brynd. Cov: hillid.↩back to note source373To prelates and to other men. So O. MS: Tuo prelates and tuo other men. A: two prelates and two other men. Addit: A preletis an oþer mene. C: Boþe to prelates and to oþer men. D: to prelates and to oþere men.↩back to note source373, 377In the MS, there is a connection drawn between these two lines.↩back to note source373, 377In the MS, there is a connection drawn between these two lines.↩back to note source379Thus. MS: decorated initial capital.↩back to note source382citee. So MS, A, D. O: cyte. Addit, C: cite.↩back to note source383Effroem. So MS. O, D: Effreem. A: Eifraym. Addit: Effrem. C: Effraym. Cov: Effraem.↩back to note source384A. So O, D, A, Addit, C. MS: At.↩back to note source390That. So MS. D: they. O: þey. A, C: þei. Addit: þay.↩back to note source394That thoughtten alday don hym despitte. So MS. Addit has an extra couplet after this line: Byhynd hys bak þay on hym liede / Afur hys slyn kyn þan þay aspide. Cov contains two extra lines: Behynde his bak thei on hym lyed / After his kynde than thei aspied.↩back to note source399with sawe. So MS, O. A: with oon sawe. Addit: all bi on saw. C: with one sawe. D: with oone sawe.↩back to note source404iplight. So MS, D. A: yplyght. O: yplyȝth. Addit: ypliȝt.↩back to note source410Cripus. So MS. Addit, C, D, Cov: crispus. O: cryspus.↩back to note source411Jacob. So O, A, Addit, C, D. MS: joab.↩back to note source415dedes. So O, A, C, D. Addit: dedis. MS: bodes.↩back to note source422every. So O, A, C, D. MS: uche a. Addit: everch.↩back to note source426his1. So MS. O, A, C, D, Addit: þat.↩back to note source427Joseph. So O, A, Addit, C, D. MS: Josep.↩back to note source429Paraph mark in left margin.↩back to note source434cursyng. So MS. O, A, D: skornynges. Addit, C: scornynge.↩back to note source442hende. So O, A, C, D. MS: ende.↩back to note source447Longens. So A, Addit, C, D. MS, Cov: Longius.↩back to note source449Paraph mark in left margin.↩back to note source454of2. So MS. O, A, D: with. Addit: wiþ. C: wheche manere.↩back to note source471Bot Oure Lorde. So MS. O: but god lor. A: But god lorde. Addit: Bot god oure lorde. C: But yut oure lord god. D: but goode lorde. Cov: But god þe lorde.↩back to note source481Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source483Aggeus. So MS O, A, Addit. C: And ages. D: augeus.↩back to note source486Mychel. So O. A: michell. Addit, D: michel. C: myghel. MS: miȝhel. Cov: michelle.↩back to note source487Carianus. So MS. O, Cov: Caricius. D: Carisius. Addit: Carrasius. C: and þat was carrianne. A: Caryne.↩back to note source488Doumbe thai weren til swete Jhesus. MS: doumbe thai weren / til swete ihu. O: dombe þey were til swete ihs. A: Both þese in certeyn / Doumbe þei were til swete Jesus. Addit: Som þay were to suete ihus. C: Dombe þei were tyle swete ihus. D: doumbe þei were til swete jesus.↩back to note source492Of the lore. So O, A, D. Addit: þruȝ þe lore. C: þrow þe lore. MS: þe lore.↩back to note source495Also it witnesseth. So A. O: also wyttenesseþ. Addit: Also hit wittened. C: As yt ys wytnessed. MS: hise witnesseth. D: Also it witnessith.↩back to note source499wycked. So O. A: wickede. Addit: wickid. C: wykked. D: wicked. MS: wicken.↩back to note source531Jhesus. So MS. O, A, C, D: crist. Addit: cryst.↩back to note source536They sought and cleped thai hadden hym lor. MS: and soughtten in clepeden thai hadden hym lor. O: þey souȝt & cleped þey han hym lore. A: þei clepede and soght and haveth hym lore. Addit: þay soȝt & clepid þay had hym lore. C: þe soughte & cleped & hadde hym lore. D: they souȝten him cleped him þei han hym lore.↩back to note source541And also thai hadden. So A: And as þei stode in. O: And als þay stoden in. Addit: And as þey stode yn. C: And so þei stoden yn. D: And als þei stoode in. MS: also thai hadden.↩back to note source550they. So O, Addit. A, C, D: þei. MS: hy.↩back to note source554mad. MS: inserted above line.↩back to note source557taught. So MS. O: telde. A, Addit, C, D: tolde.↩back to note source561swythe. So O, C. A: swith. Addit: swiþ. D: swithe. MS: sinþe.↩back to note source564myght hem. So C, A. Addit: miȝt ham. MS: might. O, D: myȝt.↩back to note sourcebrought. MS: inserted above line.↩back to note source569pay. So MS. O, A, C, D: pray. Addit: prey.↩back to note source571Joseph. So O, A, Addit, C, D. MS: josep.↩back to note source586be. MS: inserted above line.↩back to note source587Than. MS: decorated initial capital.↩back to note sourceSecheth ye. So MS, O. A: Seerche ȝe. Addit: seke ȝe.↩back to note source594socour. So MS, A, D. O: socoure. Addit: onoure.↩back to note source601Up in to the eir. So MS. Cov: Upon hiȝe ayens.↩back to note source608by hym stond. So O. D: by hym stonde. A: up stande. C: be hym stond. MS: illegible here.↩back to note source609face. So O, A, C, D. MS: nebbe.↩back to note source622let. So MS, Addit. O, A, C, D: lette.↩back to note source624more. So MS, O, A, C, D. Addit: mare.↩back to note source625fourti. So MS. O: forty. Addit, C, D: fourty. A: sexty. Cov: XL.↩back to note source626drede you non. MS: drede youre non.↩back to note source627And at the fourty dayes ende. This line appears at the beginning of the MS, fol. 1r. MS is bound non-sequentially, with the first 626 lines appearing at the end of the MS, fols. 71v–72v, in compressed columns (two lines of text per MS line).↩back to note source640biforne his foos. So MS. O: byforn his foos. Addit: he hem chose.↩back to note source644his. So MS, O. D, A: myn. Addit: my.↩back to note source669laughtten. So MS. O: laughten. Addit: caught. D: cauȝte. C: kaughte. A: toke.↩back to note source681Listneth. MS: decorated initial capital.↩back to note source693bereth. So MS. O, Addit: haþ. A, C, D: hath.↩back to note source712thee. So MS. Addit, C: all.↩back to note source716Hosie. So MS. O: Helye. A: Ely. Addit: Hely. C, D: Elye. Cov: Helie.↩back to note source731Qualme. So MS, D. O: on alive. A: Moreyne. Addit: Qualm. C: and eken moren.↩back to note source737plen. So MS. O, Cov: fleen. Addit: flee. A, D: sleen. C: slen.↩back to note source752theef. So MS. Addit: barning brynstone.↩back to note source759Whan. MS: a inserted above the line.↩back to note source775thei. So A, D. MS: hy. Addit: þey.↩back to note source781And. So MS. O, A, Addit, C, D: He.↩back to note source789–90Bestes for hym . . . boordes with monee. So MS. These lines in Cov have an important adjustment and read: The jewes gunne from hym to flee / and leften her boordes with monee.↩back to note source790felden boordes with monee. So MS. O: felden bordes with monee. A: fallede doun boordes with her monee. Addit: fell doun bordys wiþ mone. C: fellen a down the bordys with the mone. D: felden doun burdes with here mone.↩back to note source791to selle. So MS, O, A. Addit, D: to felle. C: to fyll.↩back to note source796deth with felonye. So MS, O, C. D: dethe with felonye. Addit: deþ wiþ felony. A: deth with vilenye.↩back to note source811Gode. MS: decorated initial capital.↩back to note source812how. So O, A, Addit. D: howe. MS: bow.↩back to note source826hereth. So MS, O, A, D. Addit: hireþ.↩back to note source830–34That other thraldom . . . with his lynage. So MS. Lines absent in Cov.↩back to note source836mychel. So MS, O. Addit: mochil. A: grete. C: gret. D: greet.↩back to note source846withouten. So MS, C. A, Addit: without. O, D: withoute.↩back to note source855Nou. MS: decorated initial capital.↩back to note source880barnetem. MS: tem inserted above line. Cov: children bidene.↩back to note source884he shulde. So MS, D, Cov, Addit. O: sche shulde. A: she shulde. C: he shold.↩back to note source885Of. So O, A, D. Addit: Oof. C: And of. MS: Er.↩back to note source899her werkes. So MS. C: heore cursyd werkys.↩back to note source900Taken thai nevere so wel her merkes. So MS. Line absent in Cov.↩back to note source911After. MS: decorated initial capital.↩back to note source917whiche. MS: whice.↩back to note source921hem that. So O, A, C, D. MS: hem of that.↩back to note source942brede. So MS, O, D. Addit, A: bred.↩back to note source963law. So O, Addit. A, C, D: lawe. MS: laghghe.↩back to note source965folk. So MS. O, A, Addit, D: folke. C: pepull.↩back to note source973also. So MS, O. A, Addit, C, D: as.↩back to note source989they were ylich. So O. A: þei were ylike. Addit: þay were ilich. D: þei were yliche. MS: thai yliche. C: line absent.↩back to note source1001Listneth. MS: decorated initial capital.↩back to note source1008fele. So O, A, Addit, D, Cov. MS: fole.↩back to note source1012thai. So MS. O, D: they. A: þei. Addit: þay.↩back to note source1014of. MS: inserted above line.↩back to note source1039of yren ysperred fast. So O. MS: of yrne. A: of iren ysperede faste. Addit: of yre sparrid fast. C: with yren ibarryd ful fast. D: of iren yspered fast. Cov: or iren isperred fast.↩back to note source1040suche. So O, D. Addit: such. MS: swice.↩back to note source1056wore. So O, A, Addit, D. MS: were.↩back to note source1060strenge. So MS, O. A: strynge. Addit, D: streng. C: stryng.↩back to note source1064yliche nere. So MS, A. O: ylych nere. Addit: hliche nere. C: ilich nere. D: iliche neer.↩back to note source1087On James, Ananias sone. So O. A: His name was hoten Ananus sone. Addit: Of ierusalem amayus sone. C: They callyd hym ihu anamas sone. D: His name was hoten ihu amaunes sone. MS: On ihus yat was godys sone. Cov: One James Ananias sone.↩back to note source1095worlde. So O, D. MS: werd.↩back to note source1097a voys. So O, Addit, D. A: a voice. C: a blast. MS: illegible here.↩back to note source1107hym. So O, A, Addit, C, D. MS: hem.↩back to note source1119For they ne might hym noght at holde. MS: For he ne might hym noȝt at holde. O: For they ne myght hym naght at holde. A: For þey ne might hym not at holde. Addit: For hy ne myȝt hym noȝt holde. D: for þei myȝte hym nouȝt with holde.↩back to note source1144Til she overcom hem by her book. So MS. A: þey levede neither woorde ny booke.↩back to note source1148For that thai hym to deth broughth. So MS. Several manuscripts have an additional couplet after this line, as follows. O: but al his wraþ had in veyn / for alle þe toknes þat þey had seyn. A: But all his wrath turnede to vayn / For all þe tokenes þat þei sayn. Addit: Bot all his wraþ torned in vayne / For all þe tokenes þay þay sayne. C: but all togedur they turned to veyn / for all the tokenus þat þey had seyn. Cov: But alle his wrath hadde in veine / For alle the tokenes that thei had seine.↩back to note source1151hurtlen. So MS. O: hurtel. A: hurtle. Addit: horle. C: hortyll. D, Cov: strive.↩back to note source1157Lete. MS: decorated initial capital.↩back to note source1166al to. So O, A, Addit, D. C: all to. MS: also.↩back to note source1167bye. So MS. O, A: laye. Addit, C: ley. D: leye.↩back to note source1209so. MS: inserted above line.↩back to note source1223Also. MS: decorated initial capital.↩back to note source1241mysberyng. So O, D. A: misberynge. Addit: misbering. MS: onys beryng.↩back to note source1265After. MS: decorated initial capital.↩back to note source1267the. So MS, O, Addit, D. A, C: þat.↩back to note source1273Galice. So A, Addit, D. C: Galis. MS, Cov: Galile. O: Galilee.↩back to note source1331of Jhesus dede. So MS. Cov: of þe jewes deedis.↩back to note source1363worlde. So O, A, D. MS: werd.↩back to note source1364heighest. So MS. O: heyest. A, D: nexte. Addit, C: next.↩back to note source1375emperoure. So MS. C: Syre Vaspasian.↩back to note source1379Sire. MS: decorated initial capital.↩back to note source1392barnetem. So MS. Cov: childre bigooten.↩back to note source1409povere. So MS. O, A, Addit, C, D: pore. MS: poile.↩back to note source1420wordes. So MS, O, D. A, Addit: wondres. C: wondyrs.↩back to note source1427by no resoun. So MS, O, D. A: by noo resoun. Addit: for no resoun. C: for no maner of reson.↩back to note source1428suspecioun. So MS, O, Addit, D. A: suspectioun. C: suspeccion.↩back to note source1429othere waye. So MS. O: other waye. A: oþer way. Addit: oþer wey. C, D: other way.↩back to note source1432put this werke on me. So MS, O. A: pytte þe work on me. Addit: pot þes worke on me. C: put thys werk on me. D: putte þis werke on me.↩back to note source1436kyn. So MS, A, D. O, Addit: kynne.↩back to note source1443mede thoo. So MS, O, A. Addit: knitis mede. D: mede tho.↩back to note source1444was. MS: inserted above line.↩back to note sourcestolen. So O, A, C, D. MS: stolne. Addit: stole.↩back to note source1483And. MS: decorated initial capital.↩back to note sourcehath. So O, A, Addit, D. MS: har.↩back to note source1502hym therfore. So MS, O, D. C: the child therefore.↩back to note source1533Pounthes. So MS. O: ponithos. A: peyntes. Addit: pnthos. C: pounce. D: pouns. Cov: Pouns.↩back to note source1534wilde. So MS. Cov: vile.↩back to note source1563thai ne parted. So MS. O: they ne perted. A: they ne partede. Addit: þe ne partid. D: þei ne parted.↩back to note source1587Cristes. So MS. Cov: cristen.↩back to note source1601Lucifer. MS: decorated initial capital.↩back to note source1623Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source1628That I noot. MS: I that I noot. Emended for sense.↩back to note source1639Sithen. MS: decorated initial capital.↩back to note source1644tolde. So MS, A, Addit, D. C: told. O: telde.↩back to note source1671falonus. So MS. O: feloun. Addit: felonus. C: heore fals. D: felynous.↩back to note source1684hym giltles. So MS. Cov: hym.↩back to note source1696Any thing heren of that man. So MS. O: ȝif y may auȝt heren of þat man. A: If I may heren oght of þat man. Addit: If y miȝt hire oȝt of þat man. C: ȝif I may here ouȝt of that man. D: ȝif i may heren of þat man.↩back to note source1698sounde. So O, A, Addit, C, D. MS: sonde.↩back to note source1729Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source1731with al thi mayne. So MS. O, D, Cov: and come ageyn. A: and come agayn. Addit: and come agayne. C: with all þyn mayn.↩back to note source1737And more tresore than I can telle. So MS. O: ȝe more þan y þe can telle. A: ȝe more þan I can of telle. Addit: ȝe more þan y þe can tell. C: ȝe much more than I can tell. D: ȝe wel more thanne I can of telle. Cov: ȝe more than I can telle.↩back to note source1741hende. So O, A, Addit, D. C: hend. MS: hurde.↩back to note source1745fast by. So O, A, Addit, C. D: faste by. MS: sikerly.↩back to note source1762in this contré. So D, C. MS: in in this cite. O: in þys cyte. A: in þis citee. Addit: yn þes cite.↩back to note source1821gode. So MS, O, Addit. A, D: kynde. C: kynd.↩back to note source1830thar. So MS. O: þere. Addit: dare. D: darst. C: shalt.↩back to note source1881–82And asken yif . . . / . . . shuldest hym owe. So MS. Lines absent from A, D.↩back to note source1885tharwhile. So MS. O: ther while. A: the while. Addit: þat while. C: for a wyle. D: there þat while.↩back to note source1887anothere. So MS. O, A, Addit, C, D: another.↩back to note source1906thee. So MS, O, A. D: yow.↩back to note source1908his. So O, A, Addit, C, D. Gap in MS.↩back to note source1909thou. So MS, A, D. O, Addit, C: thu.↩back to note source1911thu no thyng. So MS, O, C. Addit: þu noþing. D: the nothing. Line absent in A.↩back to note source1913lette. So O, Addit, D. A: lete. C: lett. MS: bette.↩back to note source1926passed. So MS, O. Addit: passid. A, D: ascaped. C: scapyd.↩back to note source1935Ac sir. So MS. O, A, Addit: Sire. D: Sir. C: And syre.↩back to note source1946And I wende. So MS, A. O: And Y wende. Addit: And y wend. C: and when I am grevyd I goo. D: And ofte I wende.↩back to note source1948long. So MS. O, C: boþ. D: boþe.↩back to note source1968That thou graunte. So MS. O: Thu wilt. A: þat þou wilt. Addit: þat þu. C: That thu woll. D: that thou.↩back to note source1973conne. So MS. D: konne. O: kunne. A: coon. Addit: cone. C: con.↩back to note source1974Goddes. So MS, A, D. O: godes. Addit: Mari. C: goddus.↩back to note source1977a flixa. So MS. O: a flyxe. A: þe flux. Addit: þe flix. C, D: the flux.↩back to note source2010And handled a litel upon his wede. So MS. C: and hopyd of hym to have goode mede.↩back to note source2018Left. So O, Addit. A: Lefte. C: Laft. D: bilefte. MS: lefce.↩back to note source2027Natheles I wel thee now telle. So MS. O: Naþeles y wul þe now telle. A: Nevertheles sire I the telle. Addit: Naþeles siþ y will þe tell. C: Natheles syre as y the tell. D: Natheles sir as I the telle.↩back to note source2033Velosyan. MS: decorated initial capital.↩back to note source2036Oo tidyng I wil telle thee. So MS. Line absent in Cov.↩back to note source2040I. So MS. O: y. A, Addit, C, D: he.↩back to note source2063so. MS: inserted above line.↩back to note source2074he hem. So MS, O, D. A: unto hem. Addit: he ham. C: hem he.↩back to note source2090And seiden, “Listneth. So MS. O: whiltou heren. A: wilt þou heere. Addit: wyll þow here. C: And wylt thu here. D: Sir wele ȝe heren. Cov: Wolt thou hire.↩back to note source2132Forsothe. So MS, O. A: Per fay. Addit: maffay. C: ȝis hardely. D: mafreye.↩back to note source2135Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source2154and. So MS, O, Addit. A, C, D: by.↩back to note source2166And enbraced hym to hym fast. So MS, O. Addit: And enbracyd to hym faste. A: And byclipte Velocian faste. C: A lord he semeth full syker & faste. D: and byklipte velosian ful faste.↩back to note source2173And leve Y, dye Y. So C. MS: Lyve I dye I. O: Lyf y dye. A: Wheþer I live or dye. Addit: Love y dye. D: Lyve i dyne.↩back to note source2175–76A lorde he semeth ful stedfast / That I so sone to hym am cast. So MS. O: a lorde he semeþ ful stedefast. These lines are inverted in A, Addit, C, D. Addit: þatt i so sone to hym am caste / A lorde he semyd full stedefste. C: that þus sone on hym myn hert is cast / a lord he semeth full syker & stodefast. A: That I to hym þus am cast / A lorde he bysemeth ful studefast. D: that i to hym thus sone am cast / he semede a lorde ful stidefast.↩back to note source2187shal fallen. So O. Addit: schall falle. A: shall be. C: y by tymes. MS: forsoþe.↩back to note source2189Amorowen. MS: decorated initial capital.↩back to note source2198At that fest. So MS, O. A: Of myrthe and game. Addit: Fest & game. C: Revell & game. D: of murthe and gamen.↩back to note source2199inough. So Addit, C, D. O: ynow. A: ynogh. MS: a feste. Cov: ynowgh.↩back to note source2201A. MS: decorated initial capital.↩back to note source2202Addit: a passage of approximately 182 lines appears in the wrong place. Lines 2201–2382 are inverted with lines 3820–4002.↩back to note source2205Pope. So MS. Cov has an erasure over this word.↩back to note source2206gonne come. So MS. O, A, C, D: come.↩back to note source2256Hou and whi. So MS, O. C: how and whi. A, D: why and wherfore.↩back to note source2267thi. So MS, D. O, A, C: thy.↩back to note source2275Noo wonder thogh hym thoghte longe. So A. O: No wonder þon hym þouȝt longe. C: And no wondur theygh hym thouȝt long. D: no wonder they hym þouȝte ful longe. MS: No wonder þeiȝ hym longe.↩back to note source2296mychel. So O. MS: mmychel. A: mikell. C: mykell. D: mochel.↩back to note source2297Velosyan. So MS. O, D: Velosian. A: Velocian. C: Velosyan.↩back to note source2309Sir. MS: decorated initial capital.↩back to note source2336tyllen. So C. D: telen. A: husband. MS: tiliyen. O: illegible here. Cov: tilien.↩back to note source2341smelle swete. So O, Cov. A: smellen swete. C: smellen bothe swete. D: smellen þe swete. MS: smelle with swete.↩back to note source2350Hevene blis. So MS. O: Heven blis. A: heven blisse. C: hevyn all. D: blisse.↩back to note source2352ende. MS: ennde.↩back to note source2354wicked. So MS, D. O: wycked. A: wickede. C: wykked.↩back to note source2383Addit: At this point, the manuscript aligns with other manuscripts.↩back to note source2394Lorde. So MS, O, Addit. A, D: Maister. C: mayster.↩back to note source2403Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source2404hote. So MS. Cov: promice.↩back to note source2428Forthi. So MS, D. O, A: Forthy. Addit: For why. C: Therefore.↩back to note source2431The. So MS, O, A, Addit, D. C: But the.↩back to note source2432In. So MS, O. A, D: In the. Addit, C: Into.↩back to note source2433Bot. So MS. O, A, Addit, C, D: But.↩back to note source2435These. So MS. O, Addit: Thes. A, D: The. C: For the.↩back to note source2472her. So O, A, Addit. C: heore. D: here. MS: þair.↩back to note source2474ich understonde. So MS, O. Addit: i undyrstone. A: þurgh his sonde. D: þoruȝ his sonde. C: all throuȝ his sonde.↩back to note source2480shapp. So O. D, Cov: shape. Addit: schape. A: ȝifte. MS: shaft.↩back to note source2491sawe. So O. MS: saghȝe. A: segh. Addit: say. C: sygh. D: seiȝ.↩back to note source2552As is fallen, forsothe we kenne. So MS. C: iblessyd be ihu oure lord amen.↩back to note source2555Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source2609Do me come. So O, Addit, D, Cov. A: Doo me come. C: and make com hydur. MS: Do me to come.↩back to note source2630wytherwyne. So MS. Cov: þat cursid lyne.↩back to note source2647servauntz. So MS. O: servaunt. A, D: armes. Addit: servauntys. C: armus.↩back to note source2676man do hem. So O, A, Addit, C. MS: man ne do hem. D: to hem they do.↩back to note source2711Addit: marginal note reading de ingressione Vespasiani ad nauem cum omni populo versus Ierusalem [about the entrance of Vespasian onto the ship with all the people against Jerusalem] before this line.↩back to note source2729Thay. MS: decorated initial capital.↩back to note source2733whoo. So MS. O, A, Addit, C, D, Cov: what.↩back to note source2740he. So A, Addit, C, D. O: þey. MS: thre.↩back to note source2762it. So MS. O, A, Addit, C, D: hem.↩back to note source2789best. MS: inserted above line.↩back to note source2795Here. MS: decorated initial capital.↩back to note source2814Addit: heading reading de tristicia pilati [about the sadness of Pilate].↩back to note source2815Thoo. MS: decorated initial capital.↩back to note source2847hadde. In the MS, hadde is circled in the margin and inserted with a caret to preserve rhyme and what passes for meter.↩back to note sourcehadde Pilate no grace. So D. O: had pilate no grace. A: had Pilate noo grace. Addit: hadde pilat no grace. MS: and ȝut pilate no grace hadde.↩back to note source2849qued. So MS. Cov: dethe.↩back to note source2865praie. So MS. O, Addit: pray. A, C, D: rede.↩back to note source2885I woot it is. So MS. O, A: hit is. Addit: it ys. C: and hit is. D: it is.↩back to note source2898outhest. So O, C. D: outeheste. A: houthest. Addit: ontys. MS: oticheste.↩back to note source2907On. MS: decorated initial capital.↩back to note source2914nedes. So MS, O, A, D. Addit, C: nedys.↩back to note source2929they. So Addit, C, D. O: þay. A: þei. MS: thare.↩back to note source2932staf-slyngys. So MS, Addit. C, D: staf slynges. O: staffe slynges.↩back to note source2934reisen. So MS. O, C: reysen. A, Addit, D: risen.↩back to note source2959yere. So MS, O. A, Addit, C: ȝere. D: ȝeere.↩back to note source2963Whan. MS: decorated initial capital.↩back to note source2987some. So O. A, D: somme. Addit: som. C: sum. MS: summe.↩back to note source3006Hou. So O. MS: oon. A: to do. Addit: done. C: to make. D: to done.↩back to note source3020ageins us. So MS. O: aȝeyns us. Addit: Aȝens ous. A: wroth with us. C: now wroth with us. D: wrothe with us.↩back to note source3025I ne wot from whennes. MS: wot from circled in margin and inserted after ne with a caret.↩back to note source3044Yonder. So MS. O, A: þat is. Addit: þat ys. C: that ȝondur is. D: that is.↩back to note source3073Beaw sire. So MS. O: Beau sire. Addit: Bele sir. C: Now beau syre. A: By all þinges. D: By al thyng.↩back to note source3080For he wolde have hym ylorne. So MS. Cov has an extra couplet after this line: Therefor the children he slouȝ alle / For he wende þat god shulde in þat lotte have falle.↩back to note source3102prate. So MS. Addit: prete. O, A, C, D, Cov: threte.↩back to note source3118bote. So MS. O, Addit, C: or. A, D: er.↩back to note source3119–20Sorough have he . . . maketh you yare. Lines inverted in O.↩back to note source3140pouver. MS: ppouver.↩back to note source3149It. MS: decorated initial capital.↩back to note source3152ageins his pay. After this line, Cov includes a Latin note: hic vaspasianus electus est in Imperatorem [here Vespasian is elected to the imperial throne].↩back to note source3158hom. So MS. O, C: home. A: þider. Addit: þedyr. D: thedir.↩back to note source3166That hym toke a cardiake. So A, D. MS: Þat hym took þe cardiacle. O: That hym toke a cardiacke. Addit: þat hym toke a cordyake. C: that hym then toke a cardyake.↩back to note source3189Hereth. MS: decorated initial capital.↩back to note source3229an. So MS. O, A, D: this. Addit: þes. C: thys.↩back to note source3247he. MS: inserted above line.↩back to note source3256That. So O, A, Addit, C, D. MS: of that.↩back to note source3266hys lyf. MS: a caret appears after hys, which is written hy with a macron over the y. hys lyf appears in a box at the end of the line.↩back to note source3306Go. So MS, O. Addit, D: do. A: doo. C: leteth.↩back to note source3316I graunte thee wel sykerly. MS: i graunte theealwel sykerly.↩back to note source3329For to hiden in that stede. MS: forto hidenhemin that stede.↩back to note source3348cowardes to. MS: to inserted after cowardes above line with a caret.↩back to note source3370Ac. So O. MS: At. A, Cov: But. Addit: As. C: Natheles. D: And.↩back to note source3396duelle a throwe. So Addit. MS: duelle throwe. O: dwellen a þrow. A: dwell a throwe. C: dwell a throw. D: dwellen a þrowe.↩back to note source3432so longe as. MS: inserted above line.↩back to note source3457dede. MS: added in right margin.↩back to note source3474forbad. So MS, O, C. Addit, A: forbede. D: forbed.↩back to note source3482summe. So MS. O: some. A: þei. Addit: som. C: sum. D: they.↩back to note source3525Pilate. MS: decorated initial capital.↩back to note source3526he quoke. So MS, O, Addit, C, D. A: he qwoke.↩back to note source3536Or we deyyen al the route. So MS. O: or we amyddes al þe doute. A: or elles we in myddes her route. Addit: as do we wiþeoute doute. C: and that happeli or we amyddus all heore rout. D: or elles we amiddes the route. Cov: or we amyddis alle the rout.↩back to note source3540help be. MS: be inserted after help above line with a caret.↩back to note source3546goo. So MS, A, D. O, Addit: go. C: tho.↩back to note source3557they. So O, Addit, D. A: þei. MS: hy.↩back to note source3602firste. So D. MS: frst. O: furst. Addit: fyrst.↩back to note source3611Velosyan. So MS. O: Velosian. A: Veroigne. Addit, Cov: Verone. D: Veroyne.↩back to note source3648ben. MS: ben ben. Emended for sense.↩back to note source3673For. So MS, O. A, D: But. Addit: Butt. C: And.↩back to note source3687Josephus. MS: decorated initial capital.↩back to note source3690conne. So MS, O. A: cone. Addit: come. D: konne.↩back to note source3697youre. So MS. O, A, C, D: oure. Addit: our.↩back to note source3708to. MS: inserted above line.↩back to note source3720There is a lacuna in O beginning after this line; the text picks up again at line 3775.↩back to note source3723It. So MS, D. A, Addit: Hit. C: And hit.↩back to note source3743mysdon. So MS, C. A, D: mysdoon. Addit: mysdone.↩back to note source3757For we that lyven now abyen ful sore. MS: rough sketches of stylized faces drawn in same ink as the text appear in the margin below this column.↩back to note source3778thi. So MS, A, Addit, D. O, C: thy.↩back to note source3785Tho. MS: decorated initial capital. Cov: Whan.↩back to note source3810Doun of hym after his syde. So MS. Cov: And gnewe of hym alle his hide.↩back to note source3821Pilate. MS: decorated initial capital. Addit: the 182-line inversion begins again here: the lines that are properly lines 2201–2382 appear here, lines 3820–4002.↩back to note source3900Witnessed it everychon. So MS. Line absent from A, C, D.↩back to note source3914Douce, a partial manuscript, begins here and continues to the end of the poem.↩back to note source3918hole. So MS. Douce: holpyn.↩back to note source3919was. So MS, O. A: wex. C: waxith. D, Douce: wax.↩back to note source3945Josephus. MS: decorated initial capital.↩back to note source3961sey. So O, A. MS: see. D: seie.↩back to note source3973Al. So MS, O, D. A, C: all.↩back to note source3995for myne hele. So Cov. MS: for nyme hele. O, A, D, Douce: for myn hele. C: for my hele.↩back to note source4003Go. MS: decorated initial capital. Addit: the manuscript realigns with other manuscripts from here to the end of the poem.↩back to note source4020And houndes thritty mute therto. So MS. O: & houndes þrytty mute þerto. A: Of houndes xxxti medes þerto. Addit: Of houndys þtretty hundred þerto. C: And of houndus þrytty innotus eken therto. D: and an hundred hondes þat be mete þerto. Douce: Of houndis þritty muȝt and mo.↩back to note source4037mekely. So MS, O. A, D: me liketh. Addit: me likeþe. C: me lyketh. Douce: me lykyþ. Cov: me likith.↩back to note source4039worlde. So O, A, Addit. C: werld. D: werde. MS: werd. Douce: word. Cov: world.↩back to note source4053the. MS: inserted above line.↩back to note source4070the knighttes. So MS. O, A, D: the knyghtes. Addit, Douce: þe knyȝtys. C: the knyȝtus.↩back to note source4110be ordeyned to. So MS. O: he wul hit. A, D: he wil it. Addit: he wyll yt. C: he wol hit. Douce: it shal be. Cov: he wolle it fall.↩back to note source4118That honoured hym with gode entent. So O. A: þat honoured hym with mychel entent. Addit: þat honoured hym with grete entent. C: þat wurship hym with good entent. D: that honoured hym wiþ mochel entent. MS: Hat honoured hym with god entent. Douce: þat turned hym to good entente.↩back to note source4120bothers. So MS, O. A, Addit, D, Douce: bothe. C: both.↩back to note source4132won. So MS, O, C. A, D: woon. Addit: wone.↩back to note source4133save. So O, A, C, D, Douce. Addit: saffe. MS: alive.↩back to note source4134lyves have. MS: illegible addition above the line between these words.↩back to note source4172shame. MS: me inserted above line.↩back to note source4200ferther. So O, Addit, D. A: forther. C: ferthere. Douce: feþere. MS: feirer.↩back to note source4225and. MS: inserted above line.↩back to note source4230nawght. MS: nawȝt added in margin.↩back to note source4247summe. So MS, C, D. A, Addit: somme. O: sume. Douce: noumbre.↩back to note source4265Thoo. MS: decorated initial capital.↩back to note source4271Sir. MS: inserted above line.↩back to note source4285and. MS: inserted above line.↩back to note source4303clad. So MS, A, C, D, Douce. O: cladde. Addit: clas.↩back to note source4345gynes. So MS. Cov: manaclis.↩back to note source4368jestes. So O, A. Addit, D: gest. C: gestys. MS: goste. Douce: geste.↩back to note source4375forlorne. So MS, O. A, D, Douce: lorn. Addit: forlore.↩back to note source4380fouler. So MS, O, Addit. Douce: foulere.↩back to note source4409byfore. MS: fore inserted above line.↩back to note source4410they. So O, C, Douce. A: þei. Addit: þay. D: thei. MS: hy.↩back to note source4461Now. MS: decorated initial capital.↩back to note source4532tale. So MS. O: case. A, D: caas. Addit, Douce: cas.↩back to note source4554biten. So MS, O. Douce: bytyn.↩back to note source4608was Judas. So A, Addit, C, D, Douce. MS: was liþer Judas. O: was lyþer Judas.↩back to note source4610a gret. MS: added at end of line with a box around it.↩back to note source4638helpen. So O. MS, A, D: helpe. Addit, C: help. Douce: helpyn.↩back to note source4657hym ne. So MS, A, D. Addit, C: he ne.↩back to note source4686leve. So O, A, Addit, C, D. MS: lete. Douce: letyn.↩back to note source4703Al his cas he tolde hym sone. So MS. C: there is a gap of 28 lines here; the poem picks up again at line 4730.↩back to note source4750be. So O, A, Addit. C: shall. D: shal. MS: worþe.↩back to note source4785tenth. So Addit, C. D: tenþe. A: tethe. O: tende. MS: tiende.↩back to note source4799tenthe. So A, Douce. Addit: ten. C: tennth. D: tiþe. O: tende. MS: tiende.↩back to note source4804his. MS: inserted above line.↩back to note source4807evere. So MS. O, C: ever. A, D: ay. Addit: evyr.↩back to note source4820what. So O, A, Addit, C, D, Douce. MS: whhat.↩back to note source4859Now. MS: decorated initial capital.↩back to note source4872Thorough the. MS: the inserted after Thorough above line with a caret.↩back to note source4876The keyes of citees, castels, and toun. So MS. O ends here.↩back to note source4887dude. So MS, Addit. A: yhad. C: eken. D: it hadde. Douce: so hadde.↩back to note source4909Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source4928gan. So A, Addit, D, Douce. C: can. MS: ga.↩back to note source4932And. So A, Addit, C, D, Douce. MS: ant.↩back to note source4935Seint. So MS, D. Addit, C, Douce: Seynt. A: Sire.↩back to note source4937Gost. So MS, Addit. A, D: lande. C, Douce: lond.↩back to note source4960hevedes. So MS. Cov: beerdis.↩back to note source4972And his men everychon. So MS, Addit. A: And Titus his sone and everychon. C: And tytus his son also & sethen everychon. D: And Titus his sone and everychoon. Douce: and titus his sone & everychon.↩back to note source4995Petres mynster. So A. Addit: Petyrys mayster. C: seynt petrus mynstre. D: petres maister. MS: name hem. Douce: petris menstre. Cov: Petir his maister.↩back to note source4997Seint. MS: decorated initial capital.↩back to note source5005Pope. MS: pope.↩back to note source5007Popes. MS: popes.↩back to note source5009Pope. MS: pope.↩back to note source5015Pope. MS: pope.↩back to note source5049A. MS: decorated initial capital.↩back to note source5054Thai that ne dyed in that synful toun. So MS. A: þat God wolde of þat synfull toun. Addit: þat ded wold of þat senfull toune. C: That God wold han of that synfull town. D: that God wolde of that synful toun. Douce: þat God wolde of þat synful toun.↩back to note source5055assentaund. So MS. A, C: assentant. Addit, D: assentaunt. Douce: assentid.↩back to note source5068Shulde lyven to dwellen thore. So MS. Cov has two additional lines following this one: But thei shulden her wonynge wide / Ordeine aboute in eche a side.↩back to note source5069a litell. So A, Addit. C: a lytyll. D: a litel. MS: þat ilche.↩back to note source5096glowede. MS: de inserted above line.↩back to note source5102alweys. So MS. A: allweyes. Addit: allwey. C: allgatys. D: alweies. Douce: alwey.↩back to note source5118That fourty yer he abood. So MS. Cov ends here.↩back to note source5124sawe. So A. Addit: sey. C: syȝ. D: siȝe. MS: saghȝe. Douce: seyȝ.↩back to note source5138aventours. So A, D, Douce. Addit: aventourys. C: aventourus. MS: aventoutoures.↩back to note sourceExplicitExplicitHere endeth the vengeaunce of Goddes deth. So MS. A: Thus endeth þe seege of Jerusalem / Rede hit for trewe and for noo dreme. Addit: Here endiþ þe vengaunce of godys deþe / mercy lady help. C: liber joannis blandi / explicit hit sedes uf obsidium de / civitate jerusalem / ihs est amor meus [the book of charming John / this place ends the siege of / the city of Jerusalem / in this sign is my love]. D: Here endith the sege of jerusalem. Douce: Here hendiþ þe sege of jerusalem.↩back to note source
Glosses
TitleThe bataile of Jerusalem. So MS, A. O: The vengeance of god taken upon the Jewys for Chrystus deathe. Cov: Here biginnith the sege of Jerusalem bi Vaspasian.↩back to note source1Listneth. So MS. Addit: Herkneth.↩back to note sourcealyve. So MS, O, C, D, Addit. A, Herbert: in live.↩back to note source2men. So MS, C. O, A, Herbert, D, Addit: man.↩back to note source3wil. So MS, A. O: wul. Addit: wolle. C: shal. Cov: shalle.↩back to note source4Hou. So MS. O, A, C, Addit, Cov: how. D: howe.↩back to note sourcebihated. So MS. O, D: byhated. A: byhatede. Addit: Hatyd. C: yhated.↩back to note source5felle. So MS. Addit: fell. C, D: fel.↩back to note source7Gospelles I drawe to witnesse. So MS. C: þe holy gospel y tak to wytnesse.↩back to note source8more and lesse. So MS, A, C, D, O. Addit: more ne lasse.↩back to note source9Passioun and Nichodeme. So MS, C, Addit. A: passioun of nichodeme. O: passion of nycodeme. D: passioun of nicodeme. Cov: passioun of Nichodeme also.↩back to note source10taketh. So MS, A. D, Cov: takith. O: nymeþ. Addit: nume.↩back to note sourcegood yeme. So MS. Cov: goode heede Þereto.↩back to note source12Of thise wonder aventours. So MS, C, O. D: that tellen of these aventour. A: That tellen of þese aventures. Addit: Of þese wondyr anen to crie.↩back to note source15gret despyt. So MS, C, O. A: grete. D: greet. Addit: mikyll.↩back to note source18thai dere it boght. So MS. Addit: þay hyt dere aboȝt. O: þey hit dere abouȝte. A: they hit dere aboght. D: that thei it dere abouȝt. C: sithen þei have yt ful dere abought.↩back to note source22–26That many on . . . her schame, iwis. So MS. Cov includes additional lines: For our trespas it was and nat for his / Suffrid he here shame I wys / As many oone gilteles yhongid ys / And so bifelle of Ihesu Crist / As us sheweth the evaungelist.↩back to note source33Paraph mark in left margin.↩back to note sourcehem in. So O, A, C, D. Addit: ham. MS: telde in his.↩back to note source35that in fele manere. So MS. A: þei deden in fele manere. D: that thei diden in fele manere. C: þat right in fel manere.↩back to note source36rought never. So MS. A: chargeth noght. C: þei shulden yt weel.↩back to note source39telde hem everywhore. So MS. O, D: tolde hem everywhere. A: tolde everywhere. Addit: told hym far and nere. C: tolde among hem þere.↩back to note source41maden. So MS. C: shewed. O: line absent.↩back to note source42As thai liveden. So MS. O: as ȝyf þey lyfed. A: as þei lyveden. Addit: þat þey levyd. C: as þough þei lyvede. D: as they leveden. Cov: And yif thei lived.↩back to note source46Her wrong with hem noght ne slepeth. So MS. C: þerfore þe veniaunce þerof not longe slept.↩back to note source53–54Altheigh thai hym in manhode sowe / His godhede might thai noght knowe. So MS. Addit: All þow he hym saw in his manhed / þey myȝt not know his god hed.↩back to note source55schewed after. So MS. C: used forþer here. O: sued after. Cov: sewed after.↩back to note source57wonders. So MS. O, C, D: wondres. Addit: wondyrs. A: wordes.↩back to note source58thai. MS: i inserted above line.↩back to note source59For no man migth swich maistré kithe. So MS. Addit: for nevir soche maystrie be þe. D: for no man ne myȝte suche maistries kiþe.↩back to note source61Paraph mark in left margin.↩back to note source64That thu art maister. So MS, O, D. Addit: þew art þe most maystyr. A: Thou art moost mayster. C: þu art most mayster.↩back to note source66merveiles. So MS. Addit: merakyllis.↩back to note source67coude. So O, D. MS: muþe. A: couthe. Addit: chowde. C: can.↩back to note source70in his werk. So MS, A, Cov. Addit: and his werke. C: and hys werk. O, D: in his werke.↩back to note source71Therfore, we wolde. So MS. O: forþy we wolden. D: forthy we wolde. A: forthy wolde. Addit: for why we wolde. C: Wherfore we wolden.↩back to note source72God almightty. So MS. A: Goddes sone. Cov: allemyghti God.↩back to note source77gon. So MS. O: gode.↩back to note source79Forthi of Heven. MS: Forthi of of heven. O: forthy of heven. D: forthy of hevene. A: for thogh I of heven. Addit: forwhy of hevyn. C: and þerfore yf y of hevene. Cov: For thouȝ of heven.↩back to note source82Whan ye trowen me therof nought. So MS. A: Whan ȝe þat other troweth nouȝt. Addit: Wan þou trowist þat oþer noȝt.↩back to note source88The Jewes hym tempted oft. So MS, Cov. A: The jewes curst Crist temptede oft. Addit: þe iewis hym temptis oft. C: þe jewys tempted ihu ful often. D: the jewes crist tempted eft.↩back to note source89wonder. So MS, O, A, D. Addit: wondyr. C: wondre.↩back to note source90For to ateint. So MS. O: for to ateynt. A: And ofte opposede. Addit: For to temptyn. C: For to have atteynte. D: For to ateinten.↩back to note source92In sum manere. So MS. C: Yn ony wyse.↩back to note source94That al unbynt. So D, MS. O: þat al onbynt. A: þat al unbyndeth. Addit: þat alle unbynt.↩back to note source96gret. So MS. O, A, Addit, D: grete. C: owene.↩back to note source101youre. So MS, O, A, Addit, C. D: oure.↩back to note source102name. So MS, O, A, C, D. Addit: man.↩back to note source103asked. MS: ked inserted above line.↩back to note source105was a Jewes kyng. So MS. O: was god and jewes kynge. A, D: was god and Jewes kyng. C: was god a and jewes kynge. C: was god and jewys kyng. Cov: was god and jewes kinge.↩back to note source106Tho ansuered thai to this thing. So MS. A: in hym þei had noo trewe levyng.↩back to note source107Oure moné, we maken the war. So MS. O: Oure money sire we maken þe war. A: Oure money sire we make þe war. Addit: Oure mone sire we makyþ þe ware. C: Oure money þei seyde we maketh yare. D: oure moneye sir we make the war.↩back to note source110that is Goddes. So MS. Addit: And þat is to god ys to god all myȝt.↩back to note source111confounded. So MS, O. A: confoundet. Addit, Cov: confoundid. C: confunded. D: answered.↩back to note source116tolde hym. So MS, C. O, D: tolden hym. Addit: told hym. A: accusede hir to hym.↩back to note source117onon. So MS, D. O: ryȝt onon. A: right anoon. Addit: riȝt anone. C: and þat right anon.↩back to note source118the erth. So O, Addit. MS: there. A, C: þe erthe. D: þe erþe.↩back to note source121writen. So MS. A: unswared.↩back to note source122Hy gon the hens to biholde. So MS. Cov: Gothe the lettris he saide and beholde.↩back to note source124Sore thai weren all adrad. So MS. O: I plyȝt ȝou þei were adradde. A: I seye to ȝou þei were adradde. C: As y yow telle þei were adrad. D: I bihote ȝow þei were alle adrad.↩back to note source129the. MS: the the.↩back to note source130he. So MS. O, A, Addit, C, D: Jesus.↩back to note source133not sikerli. So MS. O: not never sikerly. A: not noght sikerly. Addit: notȝ never sikirly. C: not sykerly. D: not nevere sekerly. Cov: wote never sikirly.↩back to note source135forth. So MS. O, Addit, C, D: dame. A: þou dame.↩back to note source137thus on. So O, A, C, D. MS: þer ȝ. Addit: on.↩back to note source141Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source144to bryng hym doun. So O. MS: illegible here. Addit: bryng hym adoun. C: to bryngen hym adoun.↩back to note source147Sith. So MS. O, A, Addit: sire. D: sir. C: also.↩back to note source149Messias took. So MS. O, C, Addit: messias toke. D: messias goodliche took. A: messias godelich toke.↩back to note source150by. So MS, O, Addit. A, D: in. C: yn.↩back to note source153brake hit nought. MS: brake noughth. O: braken hit nouȝth. A: breke it noght. Addit: brekyþ hit noȝt. C: breke yt nought. D: breken it nouȝt. Cov: breke it nought.↩back to note source162glad. So MS. O: jolyf. A: joiefull. Addit: yoyfuul. C: joyeful. D: joieful. Cov: ioiefulle.↩back to note source166knewe. So MS. O: seyȝen. A: segh. Addit: seyn. C: seyen. D: syȝe.↩back to note sourcewist what I wasse. So A, Cov. MS: illegible here. O: west what I wasse. Addit: wyst what y was. C: wyste what y wasse. D: wist what i was.↩back to note source167lynde. So C, D, O, A. MS: illegible here.↩back to note source168Paraph mark in left margin.↩back to note sourcemankynde. So MS, O, Addit, C. A, D: mannes kynde.↩back to note source170fyfty wynter olde. So O, A, C. MS: xl wynter elde. Addit: fifte ȝere olde. D: fifty wynter oolde.↩back to note source171nast. So MS. O, A, D: hast.↩back to note source172in no wise ben. So A, C. MS illegible here. O: in none wyse been. Addit: yn none wise bene. C: nought yn no wyse ben.↩back to note source173but. So O, A, C, D. Addit: bot. MS: for.↩back to note source174seyen hem than. So O. C: seyen hem. A: seen hem. Addit: sey ham. D: han seen hem þan. MS: seie ham.↩back to note source183prophetes. So MS. C: profettes. O, A, Addit, D: prophecies.↩back to note source184other ben. So O. MS: oither hem. A: or shull. Addit: oþer be. C: or ben. D: or shal.↩back to note source187areisen agein. So MS. O: areys hit uppe. A: reisen hit up. Addit: rere hyn up. C: arered yt up. D: reisen it up.↩back to note source197six and fourty. So Addit. MS: vi and xl. A, C: sex and fourty. D: sixti and fourty. O: syxsty and forty. Cov: sixtie and fourtie.↩back to note source199Right. So MS, Addit, C, D. O: ryȝth.↩back to note sourcemen. So O, A, Addit, D. C: me. MS: he.↩back to note source201he. So MS. O, Addit, D: Jesus. A: Jhesus. C has extra lines here: þei wolde not leven on hym be no wey / But evere dured forth yn here false lay.↩back to note source203loked. So MS. Addit: lokid. O, A: ordeyned. D, Cov: ordeined. C: holpen hym.↩back to note source205bileve. So MS. C: vylene.↩back to note source207such. So O. D, A, C: suche. Addit: swich. MS: suich.↩back to note source213Fendes. So MS. O, A, D: worldes. Addit: worldys. Cov: Worldis. C: suche. C has extra lines here: þerfore þei nolde hym a lyve y here / And yut worldes werks wrought he none.↩back to note source215areden. So MS. O, C: asked. A, D: askede. Addit: axid.↩back to note source216as God and man. So O, A, C, D. MS: als a good man. Addit: as god and god and man.↩back to note source217any. So MS. O, C: non. A, D: noon. Addit: none.↩back to note source218youre beest. So A. MS: youre o beest. O: ȝoure best. Addit: youre beste. C: þe best hys beste. D: oone of ȝoure bestis.↩back to note source219in1. So O, A, D. Addit, C: yn. MS: and.↩back to note source226wolden. So MS. O: wold. A, Addit: wolde. C: shulde. D: myȝte.↩back to note source234wel. So MS. O, A, C, D: ful.↩back to note source237But. So O, A, C, D. MS: Ac. Addit: Bot.↩back to note source241That thei despyt. So A, C. O: þat þey despyt. Addit: þat þay despite. D: that dispit. MS: For thai no spyt.↩back to note source246sende. MS: inserted above line.↩back to note source251had. So MS, A, Addit, D. O: ne hadden. C: hadde.↩back to note source254michel. So MS. C: ful grete.↩back to note source262Bothe in toun and in strete. So MS. O, Cov: where he walked in toune or strete. C: where he walked yn toun oþer strete. A, D: where he walkede in toun or strete. Addit: whare so þay walkyd toun of strete.↩back to note source264be. So MS. A, D: goon.↩back to note source267thousand. So O, C, D. MS: man. A: thousandes. Addit: þusoond.↩back to note source270faren. So MS. A: pynede.↩back to note source278What manere men. So A, D, Cov. MS: Whan men. O: what maner men. Addit: what maner hy. C: what manere of men. ↩back to note source282any other had. So MS. O: eny oþer so had. A: any oþur nacioun. D: ony othir nacioun.↩back to note source285He. So O, A, C, D. MS: þe. Addit: ȝet.↩back to note source288in eny envye brenne. So O. MS: in envie ne brenne. A: in any envye ben. Addit: yn eny brenne. C: yn envye bren. D: in any envie ben.↩back to note source294hymself. So O, C. MS: hym. A: hymselfe. Addit: hamself. D: hymsilfe.↩back to note source296vileynous. So MS. A: grevose and grete.↩back to note source302–03There thai wore gadered . . . / . . . thai spaken his ded. So MS. Lines absent in O, Cov.↩back to note source307leten. So O, A, Addit, C, D. MS: lete.↩back to note source309Romeins and other schull comen us on. Line absent from C.↩back to note source310fordon. So MS, O, Addit, C. A: fordoon. D: fodoon.↩back to note source320withoute skill. So MS. O: with skylle. A: by her skyll. Addit: wiþ will. C: ful stylle. D: by here wille.↩back to note source322quyt. So O, A, Addit. MS: crist. C: quyte. D: quite.↩back to note source325hym. So MS. O, A: hymself. Addit: hem. D: hymsilfe.↩back to note source326a man. So O, A, Addit, C, D. MS: no man.↩back to note source327thai. So MS. C: þay. O, A: her boyes. C: here here boyes. D: here boyes.↩back to note source336lither. So MS. A: evell.↩back to note source338felony. So MS. O, C, D: felonye. A: vileny.↩back to note source340That is Jesus on oure tunge leide. So MS. C: þat ihu on hem þe wronge wolde ley.↩back to note source342also. MS: al inserted above line.↩back to note source348Thei. So A, C. MS, O: that. Addit: þay. D: they.↩back to note source351Caiphas. MS: decorated initial capital.↩back to note source352we. So MS. O, A, Addit, D: men. C: me. Cov: ye.↩back to note source354ne were. So O, A, Addit, D. C: were. MS: nere.↩back to note source356the. So O, A, Addit, C, D. MS: tho.↩back to note source363blynde. So A, C. MS: holden. O: heled. D: blinde. Addit: brynd. Cov: hillid.↩back to note source373To prelates and to other men. So O. MS: Tuo prelates and tuo other men. A: two prelates and two other men. Addit: A preletis an oþer mene. C: Boþe to prelates and to oþer men. D: to prelates and to oþere men.↩back to note source373, 377In the MS, there is a connection drawn between these two lines.↩back to note source373, 377In the MS, there is a connection drawn between these two lines.↩back to note source379Thus. MS: decorated initial capital.↩back to note source382citee. So MS, A, D. O: cyte. Addit, C: cite.↩back to note source383Effroem. So MS. O, D: Effreem. A: Eifraym. Addit: Effrem. C: Effraym. Cov: Effraem.↩back to note source384A. So O, D, A, Addit, C. MS: At.↩back to note source390That. So MS. D: they. O: þey. A, C: þei. Addit: þay.↩back to note source394That thoughtten alday don hym despitte. So MS. Addit has an extra couplet after this line: Byhynd hys bak þay on hym liede / Afur hys slyn kyn þan þay aspide. Cov contains two extra lines: Behynde his bak thei on hym lyed / After his kynde than thei aspied.↩back to note source399with sawe. So MS, O. A: with oon sawe. Addit: all bi on saw. C: with one sawe. D: with oone sawe.↩back to note source404iplight. So MS, D. A: yplyght. O: yplyȝth. Addit: ypliȝt.↩back to note source410Cripus. So MS. Addit, C, D, Cov: crispus. O: cryspus.↩back to note source411Jacob. So O, A, Addit, C, D. MS: joab.↩back to note source415dedes. So O, A, C, D. Addit: dedis. MS: bodes.↩back to note source422every. So O, A, C, D. MS: uche a. Addit: everch.↩back to note source426his1. So MS. O, A, C, D, Addit: þat.↩back to note source427Joseph. So O, A, Addit, C, D. MS: Josep.↩back to note source429Paraph mark in left margin.↩back to note source434cursyng. So MS. O, A, D: skornynges. Addit, C: scornynge.↩back to note source442hende. So O, A, C, D. MS: ende.↩back to note source447Longens. So A, Addit, C, D. MS, Cov: Longius.↩back to note source449Paraph mark in left margin.↩back to note source454of2. So MS. O, A, D: with. Addit: wiþ. C: wheche manere.↩back to note source471Bot Oure Lorde. So MS. O: but god lor. A: But god lorde. Addit: Bot god oure lorde. C: But yut oure lord god. D: but goode lorde. Cov: But god þe lorde.↩back to note source481Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source483Aggeus. So MS O, A, Addit. C: And ages. D: augeus.↩back to note source486Mychel. So O. A: michell. Addit, D: michel. C: myghel. MS: miȝhel. Cov: michelle.↩back to note source487Carianus. So MS. O, Cov: Caricius. D: Carisius. Addit: Carrasius. C: and þat was carrianne. A: Caryne.↩back to note source488Doumbe thai weren til swete Jhesus. MS: doumbe thai weren / til swete ihu. O: dombe þey were til swete ihs. A: Both þese in certeyn / Doumbe þei were til swete Jesus. Addit: Som þay were to suete ihus. C: Dombe þei were tyle swete ihus. D: doumbe þei were til swete jesus.↩back to note source492Of the lore. So O, A, D. Addit: þruȝ þe lore. C: þrow þe lore. MS: þe lore.↩back to note source495Also it witnesseth. So A. O: also wyttenesseþ. Addit: Also hit wittened. C: As yt ys wytnessed. MS: hise witnesseth. D: Also it witnessith.↩back to note source499wycked. So O. A: wickede. Addit: wickid. C: wykked. D: wicked. MS: wicken.↩back to note source531Jhesus. So MS. O, A, C, D: crist. Addit: cryst.↩back to note source536They sought and cleped thai hadden hym lor. MS: and soughtten in clepeden thai hadden hym lor. O: þey souȝt & cleped þey han hym lore. A: þei clepede and soght and haveth hym lore. Addit: þay soȝt & clepid þay had hym lore. C: þe soughte & cleped & hadde hym lore. D: they souȝten him cleped him þei han hym lore.↩back to note source541And also thai hadden. So A: And as þei stode in. O: And als þay stoden in. Addit: And as þey stode yn. C: And so þei stoden yn. D: And als þei stoode in. MS: also thai hadden.↩back to note source550they. So O, Addit. A, C, D: þei. MS: hy.↩back to note source554mad. MS: inserted above line.↩back to note source557taught. So MS. O: telde. A, Addit, C, D: tolde.↩back to note source561swythe. So O, C. A: swith. Addit: swiþ. D: swithe. MS: sinþe.↩back to note source564myght hem. So C, A. Addit: miȝt ham. MS: might. O, D: myȝt.↩back to note sourcebrought. MS: inserted above line.↩back to note source569pay. So MS. O, A, C, D: pray. Addit: prey.↩back to note source571Joseph. So O, A, Addit, C, D. MS: josep.↩back to note source586be. MS: inserted above line.↩back to note source587Than. MS: decorated initial capital.↩back to note sourceSecheth ye. So MS, O. A: Seerche ȝe. Addit: seke ȝe.↩back to note source594socour. So MS, A, D. O: socoure. Addit: onoure.↩back to note source601Up in to the eir. So MS. Cov: Upon hiȝe ayens.↩back to note source608by hym stond. So O. D: by hym stonde. A: up stande. C: be hym stond. MS: illegible here.↩back to note source609face. So O, A, C, D. MS: nebbe.↩back to note source622let. So MS, Addit. O, A, C, D: lette.↩back to note source624more. So MS, O, A, C, D. Addit: mare.↩back to note source625fourti. So MS. O: forty. Addit, C, D: fourty. A: sexty. Cov: XL.↩back to note source626drede you non. MS: drede youre non.↩back to note source627And at the fourty dayes ende. This line appears at the beginning of the MS, fol. 1r. MS is bound non-sequentially, with the first 626 lines appearing at the end of the MS, fols. 71v–72v, in compressed columns (two lines of text per MS line).↩back to note source640biforne his foos. So MS. O: byforn his foos. Addit: he hem chose.↩back to note source644his. So MS, O. D, A: myn. Addit: my.↩back to note source669laughtten. So MS. O: laughten. Addit: caught. D: cauȝte. C: kaughte. A: toke.↩back to note source681Listneth. MS: decorated initial capital.↩back to note source693bereth. So MS. O, Addit: haþ. A, C, D: hath.↩back to note source712thee. So MS. Addit, C: all.↩back to note source716Hosie. So MS. O: Helye. A: Ely. Addit: Hely. C, D: Elye. Cov: Helie.↩back to note source731Qualme. So MS, D. O: on alive. A: Moreyne. Addit: Qualm. C: and eken moren.↩back to note source737plen. So MS. O, Cov: fleen. Addit: flee. A, D: sleen. C: slen.↩back to note source752theef. So MS. Addit: barning brynstone.↩back to note source759Whan. MS: a inserted above the line.↩back to note source775thei. So A, D. MS: hy. Addit: þey.↩back to note source781And. So MS. O, A, Addit, C, D: He.↩back to note source789–90Bestes for hym . . . boordes with monee. So MS. These lines in Cov have an important adjustment and read: The jewes gunne from hym to flee / and leften her boordes with monee.↩back to note source790felden boordes with monee. So MS. O: felden bordes with monee. A: fallede doun boordes with her monee. Addit: fell doun bordys wiþ mone. C: fellen a down the bordys with the mone. D: felden doun burdes with here mone.↩back to note source791to selle. So MS, O, A. Addit, D: to felle. C: to fyll.↩back to note source796deth with felonye. So MS, O, C. D: dethe with felonye. Addit: deþ wiþ felony. A: deth with vilenye.↩back to note source811Gode. MS: decorated initial capital.↩back to note source812how. So O, A, Addit. D: howe. MS: bow.↩back to note source826hereth. So MS, O, A, D. Addit: hireþ.↩back to note source830–34That other thraldom . . . with his lynage. So MS. Lines absent in Cov.↩back to note source836mychel. So MS, O. Addit: mochil. A: grete. C: gret. D: greet.↩back to note source846withouten. So MS, C. A, Addit: without. O, D: withoute.↩back to note source855Nou. MS: decorated initial capital.↩back to note source880barnetem. MS: tem inserted above line. Cov: children bidene.↩back to note source884he shulde. So MS, D, Cov, Addit. O: sche shulde. A: she shulde. C: he shold.↩back to note source885Of. So O, A, D. Addit: Oof. C: And of. MS: Er.↩back to note source899her werkes. So MS. C: heore cursyd werkys.↩back to note source900Taken thai nevere so wel her merkes. So MS. Line absent in Cov.↩back to note source911After. MS: decorated initial capital.↩back to note source917whiche. MS: whice.↩back to note source921hem that. So O, A, C, D. MS: hem of that.↩back to note source942brede. So MS, O, D. Addit, A: bred.↩back to note source963law. So O, Addit. A, C, D: lawe. MS: laghghe.↩back to note source965folk. So MS. O, A, Addit, D: folke. C: pepull.↩back to note source973also. So MS, O. A, Addit, C, D: as.↩back to note source989they were ylich. So O. A: þei were ylike. Addit: þay were ilich. D: þei were yliche. MS: thai yliche. C: line absent.↩back to note source1001Listneth. MS: decorated initial capital.↩back to note source1008fele. So O, A, Addit, D, Cov. MS: fole.↩back to note source1012thai. So MS. O, D: they. A: þei. Addit: þay.↩back to note source1014of. MS: inserted above line.↩back to note source1039of yren ysperred fast. So O. MS: of yrne. A: of iren ysperede faste. Addit: of yre sparrid fast. C: with yren ibarryd ful fast. D: of iren yspered fast. Cov: or iren isperred fast.↩back to note source1040suche. So O, D. Addit: such. MS: swice.↩back to note source1056wore. So O, A, Addit, D. MS: were.↩back to note source1060strenge. So MS, O. A: strynge. Addit, D: streng. C: stryng.↩back to note source1064yliche nere. So MS, A. O: ylych nere. Addit: hliche nere. C: ilich nere. D: iliche neer.↩back to note source1087On James, Ananias sone. So O. A: His name was hoten Ananus sone. Addit: Of ierusalem amayus sone. C: They callyd hym ihu anamas sone. D: His name was hoten ihu amaunes sone. MS: On ihus yat was godys sone. Cov: One James Ananias sone.↩back to note source1095worlde. So O, D. MS: werd.↩back to note source1097a voys. So O, Addit, D. A: a voice. C: a blast. MS: illegible here.↩back to note source1107hym. So O, A, Addit, C, D. MS: hem.↩back to note source1119For they ne might hym noght at holde. MS: For he ne might hym noȝt at holde. O: For they ne myght hym naght at holde. A: For þey ne might hym not at holde. Addit: For hy ne myȝt hym noȝt holde. D: for þei myȝte hym nouȝt with holde.↩back to note source1144Til she overcom hem by her book. So MS. A: þey levede neither woorde ny booke.↩back to note source1148For that thai hym to deth broughth. So MS. Several manuscripts have an additional couplet after this line, as follows. O: but al his wraþ had in veyn / for alle þe toknes þat þey had seyn. A: But all his wrath turnede to vayn / For all þe tokenes þat þei sayn. Addit: Bot all his wraþ torned in vayne / For all þe tokenes þay þay sayne. C: but all togedur they turned to veyn / for all the tokenus þat þey had seyn. Cov: But alle his wrath hadde in veine / For alle the tokenes that thei had seine.↩back to note source1151hurtlen. So MS. O: hurtel. A: hurtle. Addit: horle. C: hortyll. D, Cov: strive.↩back to note source1157Lete. MS: decorated initial capital.↩back to note source1166al to. So O, A, Addit, D. C: all to. MS: also.↩back to note source1167bye. So MS. O, A: laye. Addit, C: ley. D: leye.↩back to note source1209so. MS: inserted above line.↩back to note source1223Also. MS: decorated initial capital.↩back to note source1241mysberyng. So O, D. A: misberynge. Addit: misbering. MS: onys beryng.↩back to note source1265After. MS: decorated initial capital.↩back to note source1267the. So MS, O, Addit, D. A, C: þat.↩back to note source1273Galice. So A, Addit, D. C: Galis. MS, Cov: Galile. O: Galilee.↩back to note source1331of Jhesus dede. So MS. Cov: of þe jewes deedis.↩back to note source1363worlde. So O, A, D. MS: werd.↩back to note source1364heighest. So MS. O: heyest. A, D: nexte. Addit, C: next.↩back to note source1375emperoure. So MS. C: Syre Vaspasian.↩back to note source1379Sire. MS: decorated initial capital.↩back to note source1392barnetem. So MS. Cov: childre bigooten.↩back to note source1409povere. So MS. O, A, Addit, C, D: pore. MS: poile.↩back to note source1420wordes. So MS, O, D. A, Addit: wondres. C: wondyrs.↩back to note source1427by no resoun. So MS, O, D. A: by noo resoun. Addit: for no resoun. C: for no maner of reson.↩back to note source1428suspecioun. So MS, O, Addit, D. A: suspectioun. C: suspeccion.↩back to note source1429othere waye. So MS. O: other waye. A: oþer way. Addit: oþer wey. C, D: other way.↩back to note source1432put this werke on me. So MS, O. A: pytte þe work on me. Addit: pot þes worke on me. C: put thys werk on me. D: putte þis werke on me.↩back to note source1436kyn. So MS, A, D. O, Addit: kynne.↩back to note source1443mede thoo. So MS, O, A. Addit: knitis mede. D: mede tho.↩back to note source1444was. MS: inserted above line.↩back to note sourcestolen. So O, A, C, D. MS: stolne. Addit: stole.↩back to note source1483And. MS: decorated initial capital.↩back to note sourcehath. So O, A, Addit, D. MS: har.↩back to note source1502hym therfore. So MS, O, D. C: the child therefore.↩back to note source1533Pounthes. So MS. O: ponithos. A: peyntes. Addit: pnthos. C: pounce. D: pouns. Cov: Pouns.↩back to note source1534wilde. So MS. Cov: vile.↩back to note source1563thai ne parted. So MS. O: they ne perted. A: they ne partede. Addit: þe ne partid. D: þei ne parted.↩back to note source1587Cristes. So MS. Cov: cristen.↩back to note source1601Lucifer. MS: decorated initial capital.↩back to note source1623Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source1628That I noot. MS: I that I noot. Emended for sense.↩back to note source1639Sithen. MS: decorated initial capital.↩back to note source1644tolde. So MS, A, Addit, D. C: told. O: telde.↩back to note source1671falonus. So MS. O: feloun. Addit: felonus. C: heore fals. D: felynous.↩back to note source1684hym giltles. So MS. Cov: hym.↩back to note source1696Any thing heren of that man. So MS. O: ȝif y may auȝt heren of þat man. A: If I may heren oght of þat man. Addit: If y miȝt hire oȝt of þat man. C: ȝif I may here ouȝt of that man. D: ȝif i may heren of þat man.↩back to note source1698sounde. So O, A, Addit, C, D. MS: sonde.↩back to note source1729Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source1731with al thi mayne. So MS. O, D, Cov: and come ageyn. A: and come agayn. Addit: and come agayne. C: with all þyn mayn.↩back to note source1737And more tresore than I can telle. So MS. O: ȝe more þan y þe can telle. A: ȝe more þan I can of telle. Addit: ȝe more þan y þe can tell. C: ȝe much more than I can tell. D: ȝe wel more thanne I can of telle. Cov: ȝe more than I can telle.↩back to note source1741hende. So O, A, Addit, D. C: hend. MS: hurde.↩back to note source1745fast by. So O, A, Addit, C. D: faste by. MS: sikerly.↩back to note source1762in this contré. So D, C. MS: in in this cite. O: in þys cyte. A: in þis citee. Addit: yn þes cite.↩back to note source1821gode. So MS, O, Addit. A, D: kynde. C: kynd.↩back to note source1830thar. So MS. O: þere. Addit: dare. D: darst. C: shalt.↩back to note source1881–82And asken yif . . . / . . . shuldest hym owe. So MS. Lines absent from A, D.↩back to note source1885tharwhile. So MS. O: ther while. A: the while. Addit: þat while. C: for a wyle. D: there þat while.↩back to note source1887anothere. So MS. O, A, Addit, C, D: another.↩back to note source1906thee. So MS, O, A. D: yow.↩back to note source1908his. So O, A, Addit, C, D. Gap in MS.↩back to note source1909thou. So MS, A, D. O, Addit, C: thu.↩back to note source1911thu no thyng. So MS, O, C. Addit: þu noþing. D: the nothing. Line absent in A.↩back to note source1913lette. So O, Addit, D. A: lete. C: lett. MS: bette.↩back to note source1926passed. So MS, O. Addit: passid. A, D: ascaped. C: scapyd.↩back to note source1935Ac sir. So MS. O, A, Addit: Sire. D: Sir. C: And syre.↩back to note source1946And I wende. So MS, A. O: And Y wende. Addit: And y wend. C: and when I am grevyd I goo. D: And ofte I wende.↩back to note source1948long. So MS. O, C: boþ. D: boþe.↩back to note source1968That thou graunte. So MS. O: Thu wilt. A: þat þou wilt. Addit: þat þu. C: That thu woll. D: that thou.↩back to note source1973conne. So MS. D: konne. O: kunne. A: coon. Addit: cone. C: con.↩back to note source1974Goddes. So MS, A, D. O: godes. Addit: Mari. C: goddus.↩back to note source1977a flixa. So MS. O: a flyxe. A: þe flux. Addit: þe flix. C, D: the flux.↩back to note source2010And handled a litel upon his wede. So MS. C: and hopyd of hym to have goode mede.↩back to note source2018Left. So O, Addit. A: Lefte. C: Laft. D: bilefte. MS: lefce.↩back to note source2027Natheles I wel thee now telle. So MS. O: Naþeles y wul þe now telle. A: Nevertheles sire I the telle. Addit: Naþeles siþ y will þe tell. C: Natheles syre as y the tell. D: Natheles sir as I the telle.↩back to note source2033Velosyan. MS: decorated initial capital.↩back to note source2036Oo tidyng I wil telle thee. So MS. Line absent in Cov.↩back to note source2040I. So MS. O: y. A, Addit, C, D: he.↩back to note source2063so. MS: inserted above line.↩back to note source2074he hem. So MS, O, D. A: unto hem. Addit: he ham. C: hem he.↩back to note source2090And seiden, “Listneth. So MS. O: whiltou heren. A: wilt þou heere. Addit: wyll þow here. C: And wylt thu here. D: Sir wele ȝe heren. Cov: Wolt thou hire.↩back to note source2132Forsothe. So MS, O. A: Per fay. Addit: maffay. C: ȝis hardely. D: mafreye.↩back to note source2135Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source2154and. So MS, O, Addit. A, C, D: by.↩back to note source2166And enbraced hym to hym fast. So MS, O. Addit: And enbracyd to hym faste. A: And byclipte Velocian faste. C: A lord he semeth full syker & faste. D: and byklipte velosian ful faste.↩back to note source2173And leve Y, dye Y. So C. MS: Lyve I dye I. O: Lyf y dye. A: Wheþer I live or dye. Addit: Love y dye. D: Lyve i dyne.↩back to note source2175–76A lorde he semeth ful stedfast / That I so sone to hym am cast. So MS. O: a lorde he semeþ ful stedefast. These lines are inverted in A, Addit, C, D. Addit: þatt i so sone to hym am caste / A lorde he semyd full stedefste. C: that þus sone on hym myn hert is cast / a lord he semeth full syker & stodefast. A: That I to hym þus am cast / A lorde he bysemeth ful studefast. D: that i to hym thus sone am cast / he semede a lorde ful stidefast.↩back to note source2187shal fallen. So O. Addit: schall falle. A: shall be. C: y by tymes. MS: forsoþe.↩back to note source2189Amorowen. MS: decorated initial capital.↩back to note source2198At that fest. So MS, O. A: Of myrthe and game. Addit: Fest & game. C: Revell & game. D: of murthe and gamen.↩back to note source2199inough. So Addit, C, D. O: ynow. A: ynogh. MS: a feste. Cov: ynowgh.↩back to note source2201A. MS: decorated initial capital.↩back to note source2202Addit: a passage of approximately 182 lines appears in the wrong place. Lines 2201–2382 are inverted with lines 3820–4002.↩back to note source2205Pope. So MS. Cov has an erasure over this word.↩back to note source2206gonne come. So MS. O, A, C, D: come.↩back to note source2256Hou and whi. So MS, O. C: how and whi. A, D: why and wherfore.↩back to note source2267thi. So MS, D. O, A, C: thy.↩back to note source2275Noo wonder thogh hym thoghte longe. So A. O: No wonder þon hym þouȝt longe. C: And no wondur theygh hym thouȝt long. D: no wonder they hym þouȝte ful longe. MS: No wonder þeiȝ hym longe.↩back to note source2296mychel. So O. MS: mmychel. A: mikell. C: mykell. D: mochel.↩back to note source2297Velosyan. So MS. O, D: Velosian. A: Velocian. C: Velosyan.↩back to note source2309Sir. MS: decorated initial capital.↩back to note source2336tyllen. So C. D: telen. A: husband. MS: tiliyen. O: illegible here. Cov: tilien.↩back to note source2341smelle swete. So O, Cov. A: smellen swete. C: smellen bothe swete. D: smellen þe swete. MS: smelle with swete.↩back to note source2350Hevene blis. So MS. O: Heven blis. A: heven blisse. C: hevyn all. D: blisse.↩back to note source2352ende. MS: ennde.↩back to note source2354wicked. So MS, D. O: wycked. A: wickede. C: wykked.↩back to note source2383Addit: At this point, the manuscript aligns with other manuscripts.↩back to note source2394Lorde. So MS, O, Addit. A, D: Maister. C: mayster.↩back to note source2403Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source2404hote. So MS. Cov: promice.↩back to note source2428Forthi. So MS, D. O, A: Forthy. Addit: For why. C: Therefore.↩back to note source2431The. So MS, O, A, Addit, D. C: But the.↩back to note source2432In. So MS, O. A, D: In the. Addit, C: Into.↩back to note source2433Bot. So MS. O, A, Addit, C, D: But.↩back to note source2435These. So MS. O, Addit: Thes. A, D: The. C: For the.↩back to note source2472her. So O, A, Addit. C: heore. D: here. MS: þair.↩back to note source2474ich understonde. So MS, O. Addit: i undyrstone. A: þurgh his sonde. D: þoruȝ his sonde. C: all throuȝ his sonde.↩back to note source2480shapp. So O. D, Cov: shape. Addit: schape. A: ȝifte. MS: shaft.↩back to note source2491sawe. So O. MS: saghȝe. A: segh. Addit: say. C: sygh. D: seiȝ.↩back to note source2552As is fallen, forsothe we kenne. So MS. C: iblessyd be ihu oure lord amen.↩back to note source2555Tho. MS: decorated initial capital.↩back to note source2609Do me come. So O, Addit, D, Cov. A: Doo me come. C: and make com hydur. MS: Do me to come.↩back to note source2630wytherwyne. So MS. Cov: þat cursid lyne.↩back to note source2647servauntz. So MS. O: servaunt. A, D: armes. Addit: servauntys. C: armus.↩back to note source2676man do hem. So O, A, Addit, C. MS: man ne do hem. D: to hem they do.↩back to note source2711Addit: marginal note reading de ingressione Vespasiani ad nauem cum omni populo versus Ierusalem [about the entrance of Vespasian onto the ship with all the people against Jerusalem] before this line.↩back to note source2729Thay. MS: decorated initial capital.↩back to note source2733whoo. So MS. O, A, Addit, C, D, Cov: what.↩back to note source2740he. So A, Addit, C, D. O: þey. MS: thre.↩back to note source2762it. So MS. O, A, Addit, C, D: hem.↩back to note source2789best. MS: inserted above line.↩back to note source2795Here. MS: decorated initial capital.↩back to note source2814Addit: heading reading de tristicia pilati [about the sadness of Pilate].↩back to note source2815Thoo. MS: decorated initial capital.↩back to note source2847hadde. In the MS, hadde is circled in the margin and inserted with a caret to preserve rhyme and what passes for meter.↩back to note sourcehadde Pilate no grace. So D. O: had pilate no grace. A: had Pilate noo grace. Addit: hadde pilat no grace. MS: and ȝut pilate no grace hadde.↩back to note source2849qued. So MS. Cov: dethe.↩back to note source2865praie. So MS. O, Addit: pray. A, C, D: rede.↩back to note source2885I woot it is. So MS. O, A: hit is. Addit: it ys. C: and hit is. D: it is.↩back to note source2898outhest. So O, C. D: outeheste. A: houthest. Addit: ontys. MS: oticheste.↩back to note source2907On. MS: decorated initial capital.↩back to note source2914nedes. So MS, O, A, D. Addit, C: nedys.↩back to note source2929they. So Addit, C, D. O: þay. A: þei. MS: thare.↩back to note source2932staf-slyngys. So MS, Addit. C, D: staf slynges. O: staffe slynges.↩back to note source2934reisen. So MS. O, C: reysen. A, Addit, D: risen.↩back to note source2959yere. So MS, O. A, Addit, C: ȝere. D: ȝeere.↩back to note source2963Whan. MS: decorated initial capital.↩back to note source2987some. So O. A, D: somme. Addit: som. C: sum. MS: summe.↩back to note source3006Hou. So O. MS: oon. A: to do. Addit: done. C: to make. D: to done.↩back to note source3020ageins us. So MS. O: aȝeyns us. Addit: Aȝens ous. A: wroth with us. C: now wroth with us. D: wrothe with us.↩back to note source3025I ne wot from whennes. MS: wot from circled in margin and inserted after ne with a caret.↩back to note source3044Yonder. So MS. O, A: þat is. Addit: þat ys. C: that ȝondur is. D: that is.↩back to note source3073Beaw sire. So MS. O: Beau sire. Addit: Bele sir. C: Now beau syre. A: By all þinges. D: By al thyng.↩back to note source3080For he wolde have hym ylorne. So MS. Cov has an extra couplet after this line: Therefor the children he slouȝ alle / For he wende þat god shulde in þat lotte have falle.↩back to note source3102prate. So MS. Addit: prete. O, A, C, D, Cov: threte.↩back to note source3118bote. So MS. O, Addit, C: or. A, D: er.↩back to note source3119–20Sorough have he . . . maketh you yare. Lines inverted in O.↩back to note source3140pouver. MS: ppouver.↩back to note source3149It. MS: decorated initial capital.↩back to note source3152ageins his pay. After this line, Cov includes a Latin note: hic vaspasianus electus est in Imperatorem [here Vespasian is elected to the imperial throne].↩back to note source3158hom. So MS. O, C: home. A: þider. Addit: þedyr. D: thedir.↩back to note source3166That hym toke a cardiake. So A, D. MS: Þat hym took þe cardiacle. O: That hym toke a cardiacke. Addit: þat hym toke a cordyake. C: that hym then toke a cardyake.↩back to note source3189Hereth. MS: decorated initial capital.↩back to note source3229an. So MS. O, A, D: this. Addit: þes. C: thys.↩back to note source3247he. MS: inserted above line.↩back to note source3256That. So O, A, Addit, C, D. MS: of that.↩back to note source3266hys lyf. MS: a caret appears after hys, which is written hy with a macron over the y. hys lyf appears in a box at the end of the line.↩back to note source3306Go. So MS, O. Addit, D: do. A: doo. C: leteth.↩back to note source3316I graunte thee wel sykerly. MS: i graunte theealwel sykerly.↩back to note source3329For to hiden in that stede. MS: forto hidenhemin that stede.↩back to note source3348cowardes to. MS: to inserted after cowardes above line with a caret.↩back to note source3370Ac. So O. MS: At. A, Cov: But. Addit: As. C: Natheles. D: And.↩back to note source3396duelle a throwe. So Addit. MS: duelle throwe. O: dwellen a þrow. A: dwell a throwe. C: dwell a throw. D: dwellen a þrowe.↩back to note source3432so longe as. MS: inserted above line.↩back to note source3457dede. MS: added in right margin.↩back to note source3474forbad. So MS, O, C. Addit, A: forbede. D: forbed.↩back to note source3482summe. So MS. O: some. A: þei. Addit: som. C: sum. D: they.↩back to note source3525Pilate. MS: decorated initial capital.↩back to note source3526he quoke. So MS, O, Addit, C, D. A: he qwoke.↩back to note source3536Or we deyyen al the route. So MS. O: or we amyddes al þe doute. A: or elles we in myddes her route. Addit: as do we wiþeoute doute. C: and that happeli or we amyddus all heore rout. D: or elles we amiddes the route. Cov: or we amyddis alle the rout.↩back to note source3540help be. MS: be inserted after help above line with a caret.↩back to note source3546goo. So MS, A, D. O, Addit: go. C: tho.↩back to note source3557they. So O, Addit, D. A: þei. MS: hy.↩back to note source3602firste. So D. MS: frst. O: furst. Addit: fyrst.↩back to note source3611Velosyan. So MS. O: Velosian. A: Veroigne. Addit, Cov: Verone. D: Veroyne.↩back to note source3648ben. MS: ben ben. Emended for sense.↩back to note source3673For. So MS, O. A, D: But. Addit: Butt. C: And.↩back to note source3687Josephus. MS: decorated initial capital.↩back to note source3690conne. So MS, O. A: cone. Addit: come. D: konne.↩back to note source3697youre. So MS. O, A, C, D: oure. Addit: our.↩back to note source3708to. MS: inserted above line.↩back to note source3720There is a lacuna in O beginning after this line; the text picks up again at line 3775.↩back to note source3723It. So MS, D. A, Addit: Hit. C: And hit.↩back to note source3743mysdon. So MS, C. A, D: mysdoon. Addit: mysdone.↩back to note source3757For we that lyven now abyen ful sore. MS: rough sketches of stylized faces drawn in same ink as the text appear in the margin below this column.↩back to note source3778thi. So MS, A, Addit, D. O, C: thy.↩back to note source3785Tho. MS: decorated initial capital. Cov: Whan.↩back to note source3810Doun of hym after his syde. So MS. Cov: And gnewe of hym alle his hide.↩back to note source3821Pilate. MS: decorated initial capital. Addit: the 182-line inversion begins again here: the lines that are properly lines 2201–2382 appear here, lines 3820–4002.↩back to note source3900Witnessed it everychon. So MS. Line absent from A, C, D.↩back to note source3914Douce, a partial manuscript, begins here and continues to the end of the poem.↩back to note source3918hole. So MS. Douce: holpyn.↩back to note source3919was. So MS, O. A: wex. C: waxith. D, Douce: wax.↩back to note source3945Josephus. MS: decorated initial capital.↩back to note source3961sey. So O, A. MS: see. D: seie.↩back to note source3973Al. So MS, O, D. A, C: all.↩back to note source3995for myne hele. So Cov. MS: for nyme hele. O, A, D, Douce: for myn hele. C: for my hele.↩back to note source4003Go. MS: decorated initial capital. Addit: the manuscript realigns with other manuscripts from here to the end of the poem.↩back to note source4020And houndes thritty mute therto. So MS. O: & houndes þrytty mute þerto. A: Of houndes xxxti medes þerto. Addit: Of houndys þtretty hundred þerto. C: And of houndus þrytty innotus eken therto. D: and an hundred hondes þat be mete þerto. Douce: Of houndis þritty muȝt and mo.↩back to note source4037mekely. So MS, O. A, D: me liketh. Addit: me likeþe. C: me lyketh. Douce: me lykyþ. Cov: me likith.↩back to note source4039worlde. So O, A, Addit. C: werld. D: werde. MS: werd. Douce: word. Cov: world.↩back to note source4053the. MS: inserted above line.↩back to note source4070the knighttes. So MS. O, A, D: the knyghtes. Addit, Douce: þe knyȝtys. C: the knyȝtus.↩back to note source4110be ordeyned to. So MS. O: he wul hit. A, D: he wil it. Addit: he wyll yt. C: he wol hit. Douce: it shal be. Cov: he wolle it fall.↩back to note source4118That honoured hym with gode entent. So O. A: þat honoured hym with mychel entent. Addit: þat honoured hym with grete entent. C: þat wurship hym with good entent. D: that honoured hym wiþ mochel entent. MS: Hat honoured hym with god entent. Douce: þat turned hym to good entente.↩back to note source4120bothers. So MS, O. A, Addit, D, Douce: bothe. C: both.↩back to note source4132won. So MS, O, C. A, D: woon. Addit: wone.↩back to note source4133save. So O, A, C, D, Douce. Addit: saffe. MS: alive.↩back to note source4134lyves have. MS: illegible addition above the line between these words.↩back to note source4172shame. MS: me inserted above line.↩back to note source4200ferther. So O, Addit, D. A: forther. C: ferthere. Douce: feþere. MS: feirer.↩back to note source4225and. MS: inserted above line.↩back to note source4230nawght. MS: nawȝt added in margin.↩back to note source4247summe. So MS, C, D. A, Addit: somme. O: sume. Douce: noumbre.↩back to note source4265Thoo. MS: decorated initial capital.↩back to note source4271Sir. MS: inserted above line.↩back to note source4285and. MS: inserted above line.↩back to note source4303clad. So MS, A, C, D, Douce. O: cladde. Addit: clas.↩back to note source4345gynes. So MS. Cov: manaclis.↩back to note source4368jestes. So O, A. Addit, D: gest. C: gestys. MS: goste. Douce: geste.↩back to note source4375forlorne. So MS, O. A, D, Douce: lorn. Addit: forlore.↩back to note source4380fouler. So MS, O, Addit. Douce: foulere.↩back to note source4409byfore. MS: fore inserted above line.↩back to note source4410they. So O, C, Douce. A: þei. Addit: þay. D: thei. MS: hy.↩back to note source4461Now. MS: decorated initial capital.↩back to note source4532tale. So MS. O: case. A, D: caas. Addit, Douce: cas.↩back to note source4554biten. So MS, O. Douce: bytyn.↩back to note source4608was Judas. So A, Addit, C, D, Douce. MS: was liþer Judas. O: was lyþer Judas.↩back to note source4610a gret. MS: added at end of line with a box around it.↩back to note source4638helpen. So O. MS, A, D: helpe. Addit, C: help. Douce: helpyn.↩back to note source4657hym ne. So MS, A, D. Addit, C: he ne.↩back to note source4686leve. So O, A, Addit, C, D. MS: lete. Douce: letyn.↩back to note source4703Al his cas he tolde hym sone. So MS. C: there is a gap of 28 lines here; the poem picks up again at line 4730.↩back to note source4750be. So O, A, Addit. C: shall. D: shal. MS: worþe.↩back to note source4785tenth. So Addit, C. D: tenþe. A: tethe. O: tende. MS: tiende.↩back to note source4799tenthe. So A, Douce. Addit: ten. C: tennth. D: tiþe. O: tende. MS: tiende.↩back to note source4804his. MS: inserted above line.↩back to note source4807evere. So MS. O, C: ever. A, D: ay. Addit: evyr.↩back to note source4820what. So O, A, Addit, C, D, Douce. MS: whhat.↩back to note source4859Now. MS: decorated initial capital.↩back to note source4872Thorough the. MS: the inserted after Thorough above line with a caret.↩back to note source4876The keyes of citees, castels, and toun. So MS. O ends here.↩back to note source4887dude. So MS, Addit. A: yhad. C: eken. D: it hadde. Douce: so hadde.↩back to note source4909Than. MS: decorated initial capital.↩back to note source4928gan. So A, Addit, D, Douce. C: can. MS: ga.↩back to note source4932And. So A, Addit, C, D, Douce. MS: ant.↩back to note source4935Seint. So MS, D. Addit, C, Douce: Seynt. A: Sire.↩back to note source4937Gost. So MS, Addit. A, D: lande. C, Douce: lond.↩back to note source4960hevedes. So MS. Cov: beerdis.↩back to note source4972And his men everychon. So MS, Addit. A: And Titus his sone and everychon. C: And tytus his son also & sethen everychon. D: And Titus his sone and everychoon. Douce: and titus his sone & everychon.↩back to note source4995Petres mynster. So A. Addit: Petyrys mayster. C: seynt petrus mynstre. D: petres maister. MS: name hem. Douce: petris menstre. Cov: Petir his maister.↩back to note source4997Seint. MS: decorated initial capital.↩back to note source5005Pope. MS: pope.↩back to note source5007Popes. MS: popes.↩back to note source5009Pope. MS: pope.↩back to note source5015Pope. MS: pope.↩back to note source5049A. MS: decorated initial capital.↩back to note source5054Thai that ne dyed in that synful toun. So MS. A: þat God wolde of þat synfull toun. Addit: þat ded wold of þat senfull toune. C: That God wold han of that synfull town. D: that God wolde of that synful toun. Douce: þat God wolde of þat synful toun.↩back to note source5055assentaund. So MS. A, C: assentant. Addit, D: assentaunt. Douce: assentid.↩back to note source5068Shulde lyven to dwellen thore. So MS. Cov has two additional lines following this one: But thei shulden her wonynge wide / Ordeine aboute in eche a side.↩back to note source5069a litell. So A, Addit. C: a lytyll. D: a litel. MS: þat ilche.↩back to note source5096glowede. MS: de inserted above line.↩back to note source5102alweys. So MS. A: allweyes. Addit: allwey. C: allgatys. D: alweies. Douce: alwey.↩back to note source5118That fourty yer he abood. So MS. Cov ends here.↩back to note source5124sawe. So A. Addit: sey. C: syȝ. D: siȝe. MS: saghȝe. Douce: seyȝ.↩back to note source5138aventours. So A, D, Douce. Addit: aventourys. C: aventourus. MS: aventoutoures.↩back to note sourceExplicitExplicitHere endeth the vengeaunce of Goddes deth. So MS. A: Thus endeth þe seege of Jerusalem / Rede hit for trewe and for noo dreme. Addit: Here endiþ þe vengaunce of godys deþe / mercy lady help. C: liber joannis blandi / explicit hit sedes uf obsidium de / civitate jerusalem / ihs est amor meus [the book of charming John / this place ends the siege of / the city of Jerusalem / in this sign is my love]. D: Here endith the sege of jerusalem. Douce: Here hendiþ þe sege of jerusalem.↩back to note source